Research Article
BibTex RIS Cite

In the Mawlids and Naats, the Value of the Thought About the Virtues of the Prophet in Terms of Religious References

Year 2019, Volume: 19 Issue: 2, 491 - 531, 31.12.2019

İsa Onay

https://doi.org/10.33420/marife.617267
Cited By: 1

Abstract

Keywords

Hz. Muhammad Siyer Mawlid Naat Efficiency

References

  • Aclûnî, İsmail b. Muhammed b. Abdulhadi. Keşfu’l-hafâ ve müzilu’l-ilbâs amma iştehere mine’l-hadisi ala elsineti’n-nas. tashih. Muhammed Abdülaziz Halidi. 2 cilt. Beyrut: Darü’l- Kütübi’l-İlmiyye, 1997.
  • Ahatlı, Erdinç. Peygamberlik ve Hz. Muhammed’in Peygamberliği. Ankara: DİB Yayınları, 2007.
  • Akarsu, Adem. Din Toplum İlişkileri Bağlamında Kutlu Doğum Faaliyetleri, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, 2010.
  • Akgül, Muhittin. Kur’an-ı Kerim’de Hz. Peygamber. İstanbul, 2004.
  • Aksoy, Hasan. “Mevlid: Türk Edebiyatı”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 29:482-484. Ankara: TDV Yayınları, 2004.
  • Aksoy, Hasan. “Eski Türk Edebiyatında Mevlidler”. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi 5/9 (2007): 323-332.
  • Albayrak, Nurettin. Dini Türk Halk Hikâyelerinden Geyik, Güvercin ve Deve Hikâyeleri, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, 1993.
  • Alıcı, Gülcan Tanıdır. Mar’aşî Kurrâ-Zâde Nâdirî (Hayatı, Edebi Şahsiyeti ve Eserleri). Kahramanmaraş, 2009.
  • Ali el-Kârî, Nûrüddîn Alî b. Sultân Muhammed el-Kârî el-Herevî, el-Masnu‘ fi Ma‘rifeti Hadisi’l-Mevdu‘, Tah. Abdülfettah Ebû Gudde, 5. Baskı, Beyrut: Daru’l-Beşairi’l-İslamiyye, 1994.
  • Ateş, Ahmet. Vesiletün-Necat Mevlid. Ankara: Kılıç Yayınları, 1954.
  • Aydın, Mehmet. “Beşairü’n-Nübüvve”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 5: İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 1992.
  • Aymutlu, Ahmet. Süleyman Çelebi ve Mevlid-i Şerif. Ankara: MEB Yayınları, 1995.
  • Aynî, Bedruddin Ebu Muhammed Mahmud b. Ahmed. Umdetü’l-kârî şerh-u sahih-i Buhârî. 16 cilt. Beyrut: Daru’l-Fikr, 1997.
  • Bakırcı, Selami. Mevlid Doğuşu ve Gelişmesi. Akademik Araştırmalar Yay, 2003.
  • Beyazıdî, Molla Musa el-Celâlî. Feyzu’l-Kadîr el-Mübdî Şerhu’l-Mevlidi’l-Küdrî (Şerh-u Mevlid-i Ertuşî). İstanbul: Şenyıldız Yayınları, 2010.
  • Beyhakî, Ebu Bekir Ahmed b. Hüseyin. Delâilü’n-Nübüvve ve Marifeti Ahvâli Sahibi Şeria‘. Talik-tahriç. Abdu’l-Mu‘tî Kalacî. 7 cilt. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, t.y.
  • Buhârî, Ebû Abdullah Muhammed b. İsmâil. el-Câmiu’s-Sahîh. Tah. Muhammed Fuad Abdulbaki. 4 cilt. Kahire: Matbaatü’s-Selefiyye, 1400.
  • Ceyhan, Adem. “Süleyman Nahîfî, Mevlîdü'n-Nebi Mesnevîsi”. A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi 14 (2000): 89-141.
  • Demirayak, Kenan. “Kasîdetü’l-Bürde”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 24: 566-568. İstanbul: TDV Yayınları, 2001.
  • Demiryürek, Erol. Hz. Peygamber’in Doğumu İle İlgili Rivayetlerin Değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, 2001.
  • Derveze, İzzet. Kur’an’a Göre Hz. Muhammed’in Hayatı. trc. Mehmet Yolcu, İstanbul, 1995.
  • Devellioğlu, Ferit. Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Ankara: Aydın Kitabevi Yay., 2000.
  • Durmuş, İsmail. “Mevlid: Arap Edebiyatı”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 29:480-482. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2004.
  • Durmuş, İsmail. “Şiir”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 39: 144-147. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2010.
  • Ebû Nuaym, Ahmed bin Abdullah b. İshak el-İsfahanî. Delâilü’n-nübüvve. tah. Abbas Abdulberr ve Muhammed Derrâs Kalâcî. 2 cilt. Küveyt: Daru’n-Nefâis, 1986.
  • Efe, Adem. “Türk Toplumunda Mevlid Merâsimlerinin Yeri ve Fonksiyonları (Isparta ve Çevresi Örneği)”. DEÜİFD 29 (2009): 9-30.
  • Ekinci, Ramazan. “Diyarbakırlı Re’fet‘in Mevlidi”. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 9/1 (2011): 187-220.
  • el-Aşkar, Ömer Süleyman. er-Resul ve’r-Risalat. 4. Baskı. Küveyt: Daru’n-nefais, 1989.
  • el-İsfahanî, Ebû Nuaym Ahmed b. Abdullah. Delâilü’n-nübüvve. Tah. Muhammed Derrâs Kalâcî- Abdulberr Abbas. 2 cilt. Daru’n-nefâis, 1986.
  • Erçetin, Ahmet. Rivâyetler ve Farklı Yorumlar Işığında Rahip Bahîra Olayı. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi 2008.
  • Ersoy, Mehmet Akif. Safahat. 2. Baskı. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 1992.
  • Erul, Bünyamin. “Uydurma Rivayetlerde Peygamber Tasavvuru”, İslam’ın Anlaşılmasında Sünnetin Yeri ve Değeri Kutlu Doğum Sempozyumu (2001), 419-435. Ankara: TDV yay., 2003.
  • Erul, Bünyamin. “Hz. Peygamber’in Risalet Öncesi Hayatına Farklı Bir Yaklaşım”. Diyanet İlmi Dergi (Hz. Muhammed Özel Sayısı), 2000: 33-66.
  • Hâkim, Ebû Abdillah Muhammed b. Abdillah en-Nisâbûrî. el-Müstedrek ale’s-Sahihayn. 6 cilt. Beyrut: Daru’l-Marife, 1998.
  • Halebî, Ali b. Burhanuddin. es-Siyerü’l-halebiyye fi sireti’l-emini’l-me’mun. 3 cilt. Beyrut: Daru’l-Marife, 1400.
  • Hamîdullah, Muhammed. İslam Peygamberi, trc. Salih Tuğ, 2 cilt. İstanbul: İrfan Yayımcılık, 2003.
  • Hanbel, Ahmed b. Müsned. 2. Baskı. Tah. Şuayb Arnavut vd. 50 cilt. Beyrut: Müessesetü’r-risale, 1999.
  • İbn Hişam, Abdülmelik. es-Siretu’n-Nebeviyye. Tah. İbrahim el-Ebyari, Abdulhafız Şelebi, Mustafa es-Saka. Mısır: el-Halebî Bas., 1995.
  • İbn Cevzî, Abdurrahmân b. Ali Ebu’l-Ferec. Kitâbu’l-Mevzuât. 3 cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1995.
  • İbn Hacer el-Heytemî, Şihâbüddîn Ahmed. en-Ni‘metü’l-Kübrâ ‘ale’l-‘âlem fî Mevlidi Seyidi Veledi Âdem. İstanbul: Salah Bilici Kitabevi, t.y.
  • İbn Hacer, Ahmed b. Ali b. Hacer el-Askalânî. Fethü’l-Bârî bi Şerh-i Sahihi’l-Buhârî. 16 cilt. Beyrut: Daru’l-Fikr, 2000.
  • İbn Kesîr, Ebû’l-Fidâ İsmail b. Ömer. el-Bidâye ve’n-Nihâye. 14 cilt. Beyrut, 1966.
  • İbn Manzûr, Ebü’l-Fazl Cemâlüddîn Muhammed b. Mükerrem. Lisânu’l-Arab. Daru’l-Marife, t.y.
  • İbn Sa’d, Ebû Abdillah Muhammed b. Sa’d el-Basrî el-Bağdadi. et-Tabakâtü’l-kübrâ. 8 cilt. Beyrut: Dar-u Sadr, t.y.
  • Kabaklı, Ahmet. Türk Edebiyatı. 2 cilt. İstanbul: Türk Edebiyatı Vakfı Yayınları, 2006.
  • Kâdî İyâz, Ebü’l-Fazl İyâz b. Mûsâ b. İyâz, eş-Şifâ bi-taʿrîfi hukûki’l-Muṣṭafâ, Şifa-i Şerif Tercümesi, Trc. Naim Erdoğan-Hüseyin S. Erdoğan. İstanbul: Bedir yayınevi, t.y.
  • Kasır, Hasan Ali. Gündönümünde Yaşamak. İstanbul: Denge yayınları, 1995.
  • Kasır, Hasan Ali. Peygamber Şiirleri. İstanbul: Denge yayınları, 1997.
  • Kastallânî, Ahmed b. Muhammed. el-Mevâhibu’l-ledünniye bi’l-minahi’l-Muhammediyye. Tah. Memmun b. Muhyiddin el-Cennan. 3 cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübü’l-İlmiyye, 1996.
  • Kastallânî, Ahmed b. Muhammed. İrşâdü’s-sâri. 10 cilt. Mısır: Matbaatü’l-Kübra el-Emiriyye, 1323.
  • Kaya, Mahmut. “Bûsîrî”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 6: 468-470. İstanbul: TDV Yayınları, 1992.
  • Kılavuz, A. Saim. “Mevlid’in Akaid ve Kelâm Açısından Analizi”. Uluslararası Mevlid Sempozyumu Ed. Bilal Kemikli-Osman Çetin, 292-300. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2010.
  • Kurt, Ali Osman. “Süleyman Çelebinin Vesiletü’n-Necat İsimli Eserinin Mitolojik Açıdan Değerlendirilmesi”, Süleyman Çelebi ve Mevlid: Yazılışı, Yayılışı ve Etkileri, Ed. Mustafa Kara-Bilal Kemikli. 156-170. Bursa: Osmangazi Belediyesi Yay., 2007.
  • Mehdî, Rızkullah Ahmed. es-Siretü’n-nebeviyye fi davi‘l-masadiri’l-asliyye: Dirasetün Tahliliyye. Riyad: Merkezi Melik Faysal li’l-Buhusi ve’d-Dirasati’l- İslamiyyi, 1996.
  • Müslim, Ebû’l-Huseyn Müslim b. el-Haccâc, el-Câmiu’s-Sahîh, (Nşr. M. Fuad Abdülbâki), 2. Baskı. 3 Cilt. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
  • Nevevî, Muhyiddin, el-Minhâc Şerhu Sahih-i Müslim, 4. Baskı, 16 Cilt. Beyrut: Daru’l-Marife, 1997.
  • Okiç, M. Tayyip. “Çeşitli Dillerde Mevlidler ve Süleyman Çelebi Mevlidinin Tercümeleri”. Atatürk Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi Dergisi 1 (1976): 17-78.
  • Özel, Ahmet. “Mevlid”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 29: 475-478. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2004.
  • Özer, Ahmed. Türk Edebiyatında Naatler. İzmir, 2008.
  • Özşenel, Mehmet. “İlk Yaratılan Varlık Konusundaki Rivayetler”, Divan 1 (1998), 171-189.
  • Pekolcay, Necla. “Mevlid”. İslam Ansiklopedisi (İA). İstanbul: Meb, 1993.
  • Pezdevî, Sadrü’l-İslâm Ebü’l-Yüsr Muhammed b. Muhammed. Ehl-i Sünnet Akaidi, Trc. Şerafeddin Gölcük, 2. Bsk. İstanbul: Kayıhan yay., 1988.
  • Suyûtî, Celaleddin Ebu’l-Fazl Abdurrahman b. Kemaleddin. el-Hasâisü’l-kübrâ. 2 cilt. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 1985.
  • Suyûtî, Celaleddin Ebu’l-Fazl Abdurrahman b. Kemaleddin, Husnu’l-maksad fi ameli’l-mevlid, tah. Mustafa Abdulkadir Ata, Beyrut: Daru’l-kütübü’l-ilmiyye, 1985.
  • Şâmî, Muhammed b. Sâlih, Subulü’l-hudâ ve’r-reşâd fî sîret hayri’l-ibâd ve zikri fedâilihî ve ahvâlihî fil-mebde’ ve’l-meâd, 12 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 1993.Şiblî, Mevlâna-Nedvi, Süleyman. Asr-ı Seâdet (İslâm Tarihi). Trc. Ömer Rıza Doğrul. 10 cilt. İstanbul, 1928.
  • Şirin, Mustafa. er-risâletü’l-Ahmediyye fi’l-velâdeti’l-Muhammediyye- Mevlidin Transkripsiyonlu Metni, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Osman Paşa Üniversitesi, 2007.Teftâzânî, Sa‘deddin. Şerhu’l-akâid, Trc. Süleyman Uludağ, Ankara: Dergâh yay., 1991.
  • Timurtaş, Faruk Kadri. Mevlid. İstanbul, 1970.
  • Tirmizî, Muhammed b. İsa Ebû İsa. Sünenü’t- Tirmizî. 2. Baskı. Tah. Ahmed Muhammed Şakir vd. 5 cilt. Mısır, 1975.
  • Tuzcu, Recep Hz. Peygamberle İlgili Bazı Halk İnanışlarının el-Hasâisü’l-Kübrâ’daki Dayanakları, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, 2002.
  • Umerî, Ekrem Ziya. es-Sîretü’n-nebeviyyetü’s-sahîha. 7. baskı. 2 cilt. Medine: Mektebetü’l-ulum ve’l-hikem, 1994.
  • Uzun, Mustafa. “(Kudsiyyetü’l-Ahbar fî Mevlid-i Ahmedi’l-Muhtâr) Mevlid Edebiyatında Önemli Bir Son Devir Şairi: Mehmed Fevzi Efendi ve Mevlidleri.” MÜİFD 2 (2007): 87-128.
  • Yanmış, Mehmet. Bursa Dini Hayatında Süleyman Çelebi’nin Vesiletü’n-Necat Adlı Şiirinin Etkilerinin Araştırılması, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi, 2010.
  • Yavuz, Salih Sabri. “Kelâm’da Efdaliyyet Meselesi ve İbn Kemal’in “Efdaliyyetu Muhammed” Risalesi”. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi 5/4 (Ocak 2005): 147-185.
  • Yazar, Sadık. “Cismî ve Mevlidi”. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi 1/2 (2008): 448-478.
  • Yazır, M. Hamdi. Hak Dini Kur’an Dili. Sadeleştiren. İsmail Karaçam. 9 cilt. Hikmet Yayınları, 1992.
  • Yeniterzi, Emine. Divan Şiirinde Na’t. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 1993.
  • Yeniterzi, Emine. Türk Edebiyatında Na’tlar. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 1993.
  • Yücedoğru, Tevfik. “İnanç Esasları Açısından Vesiletü’n Necat”, Süleyman Çelebi ve Mevlid: Yazılışı, Yayılışı ve Etkileri, Ed. Mustafa Kara-Bilal Kemikli. 210-218. Bursa: Osmangazi Belediyesi Yay., 2007.
  • Zürkânî, Muhammed b. Abdulbâki b. Yusuf b. Ahmed b. Ulvân el-Mısrî. Şerhu Mevâhibu’l-ledünniye bi’l-minahi’l-Muhammediyye. Tah. Muahammed Abdulaziz el-Halidî. 12 cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübü’l-İlmiyye, 1996.

Mevlidlerde ve Naatlarda Hz. Peygamber’in Efdaliyetine İlişkin Tasavvurun Dini Referanslar Açısından Değeri

Year 2019, Volume: 19 Issue: 2, 491 - 531, 31.12.2019

İsa Onay

https://doi.org/10.33420/marife.617267
Cited By: 1

Abstract

Lider şahsiyetlere gösterilen ilgi zaman içinde kutsal anlatılara dönüşerek haklarında kayda değer sözlü ve yazılı kültür oluşmaktadır. Bu kültür zaman içinde hakikatten mitolojilere dönüşerek daha dikkat çekici hal almaktadır. Bir inanç unsuru ve canlı bir örnek olan Hz. Muhammed’e dair tasavvurlar bu açıdan önem arz etmektedir. Hakkında en çok araştırmanın yapıldığı ve birçok eserin kaleme alındığı zat hiç şüphesiz son elçi Hz. Muhammed’dir. Hz. Muhammed (sav) hakkında ortaya çıkan eserlerin önemli bir kısmını mevlitler ve naatlar oluşturmaktadır. Temelde peygamber aşkı etrafında düğümlenen bu eserler şairlerin hissiyatının en güzel yansımasıdır. Çeşitli vesilelerle okunan ve dinlenilen mevlit ve naatların, kişilerin zihin dünyasını nasıl inşa ettiği sorusu karşımıza çıkmaktadır. Peygamberin gerçeklikle mitoloji arasındaki duruşunun tespiti buradan hareketle zihni ve davranışsal yönlendirmenin ne kadarının sahih bilgiye dayandığı da ehemmiyet arz etmektedir. Bu bakımdan Hz. Peygamber’in nasıl anlatıldığı, hangi vasıflarının ön plana çıktığı, onunla ilgili anlatılanların İslam’ın temel kaynaklarında nasıl tasvir edildiği mevlit ve naat örnekleriyle araştırmada yer almaktadır. Örnek metinlerin seçiminde herhangi bir dönem sınırlandırması yapılmamış, ortak tema esas alınmıştır. Muhteva farklılığını göstermek amacıyla, Süleyman Çelebi’nin Vesiletü’n-Necat’ı yanında daha sonra yazılan diğer mevlit metinlerinden de istifade edilmiştir. Üzerinde çalışılan eserlerin sanatsal ve edebi yönünden ziyade, eserlerdeki ortak tema tespit edilmiş ve bu temanın İslami literatürden ne kadar beslendiği ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu araştırma, Hz. Peygamber’i doğru anlama esasına dayalı çalışmaların bir cüzü nispetindedir. Araştırma sonunda özellikle Allah Rasulü’nün (sav) doğumuna dair bazı anlatıların zayıf ve uydurma rivayetlere dayandığı ve bunların mevlit/naatlarda aynen kullanıldığı tespit edilmiştir.

Keywords

Hz. Muhammed Siyer Mevlid Naat Efdaliyet

References

  • Aclûnî, İsmail b. Muhammed b. Abdulhadi. Keşfu’l-hafâ ve müzilu’l-ilbâs amma iştehere mine’l-hadisi ala elsineti’n-nas. tashih. Muhammed Abdülaziz Halidi. 2 cilt. Beyrut: Darü’l- Kütübi’l-İlmiyye, 1997.
  • Ahatlı, Erdinç. Peygamberlik ve Hz. Muhammed’in Peygamberliği. Ankara: DİB Yayınları, 2007.
  • Akarsu, Adem. Din Toplum İlişkileri Bağlamında Kutlu Doğum Faaliyetleri, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, 2010.
  • Akgül, Muhittin. Kur’an-ı Kerim’de Hz. Peygamber. İstanbul, 2004.
  • Aksoy, Hasan. “Mevlid: Türk Edebiyatı”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 29:482-484. Ankara: TDV Yayınları, 2004.
  • Aksoy, Hasan. “Eski Türk Edebiyatında Mevlidler”. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi 5/9 (2007): 323-332.
  • Albayrak, Nurettin. Dini Türk Halk Hikâyelerinden Geyik, Güvercin ve Deve Hikâyeleri, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, 1993.
  • Alıcı, Gülcan Tanıdır. Mar’aşî Kurrâ-Zâde Nâdirî (Hayatı, Edebi Şahsiyeti ve Eserleri). Kahramanmaraş, 2009.
  • Ali el-Kârî, Nûrüddîn Alî b. Sultân Muhammed el-Kârî el-Herevî, el-Masnu‘ fi Ma‘rifeti Hadisi’l-Mevdu‘, Tah. Abdülfettah Ebû Gudde, 5. Baskı, Beyrut: Daru’l-Beşairi’l-İslamiyye, 1994.
  • Ateş, Ahmet. Vesiletün-Necat Mevlid. Ankara: Kılıç Yayınları, 1954.
  • Aydın, Mehmet. “Beşairü’n-Nübüvve”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 5: İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 1992.
  • Aymutlu, Ahmet. Süleyman Çelebi ve Mevlid-i Şerif. Ankara: MEB Yayınları, 1995.
  • Aynî, Bedruddin Ebu Muhammed Mahmud b. Ahmed. Umdetü’l-kârî şerh-u sahih-i Buhârî. 16 cilt. Beyrut: Daru’l-Fikr, 1997.
  • Bakırcı, Selami. Mevlid Doğuşu ve Gelişmesi. Akademik Araştırmalar Yay, 2003.
  • Beyazıdî, Molla Musa el-Celâlî. Feyzu’l-Kadîr el-Mübdî Şerhu’l-Mevlidi’l-Küdrî (Şerh-u Mevlid-i Ertuşî). İstanbul: Şenyıldız Yayınları, 2010.
  • Beyhakî, Ebu Bekir Ahmed b. Hüseyin. Delâilü’n-Nübüvve ve Marifeti Ahvâli Sahibi Şeria‘. Talik-tahriç. Abdu’l-Mu‘tî Kalacî. 7 cilt. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, t.y.
  • Buhârî, Ebû Abdullah Muhammed b. İsmâil. el-Câmiu’s-Sahîh. Tah. Muhammed Fuad Abdulbaki. 4 cilt. Kahire: Matbaatü’s-Selefiyye, 1400.
  • Ceyhan, Adem. “Süleyman Nahîfî, Mevlîdü'n-Nebi Mesnevîsi”. A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi 14 (2000): 89-141.
  • Demirayak, Kenan. “Kasîdetü’l-Bürde”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 24: 566-568. İstanbul: TDV Yayınları, 2001.
  • Demiryürek, Erol. Hz. Peygamber’in Doğumu İle İlgili Rivayetlerin Değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, 2001.
  • Derveze, İzzet. Kur’an’a Göre Hz. Muhammed’in Hayatı. trc. Mehmet Yolcu, İstanbul, 1995.
  • Devellioğlu, Ferit. Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Ankara: Aydın Kitabevi Yay., 2000.
  • Durmuş, İsmail. “Mevlid: Arap Edebiyatı”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 29:480-482. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2004.
  • Durmuş, İsmail. “Şiir”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 39: 144-147. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2010.
  • Ebû Nuaym, Ahmed bin Abdullah b. İshak el-İsfahanî. Delâilü’n-nübüvve. tah. Abbas Abdulberr ve Muhammed Derrâs Kalâcî. 2 cilt. Küveyt: Daru’n-Nefâis, 1986.
  • Efe, Adem. “Türk Toplumunda Mevlid Merâsimlerinin Yeri ve Fonksiyonları (Isparta ve Çevresi Örneği)”. DEÜİFD 29 (2009): 9-30.
  • Ekinci, Ramazan. “Diyarbakırlı Re’fet‘in Mevlidi”. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 9/1 (2011): 187-220.
  • el-Aşkar, Ömer Süleyman. er-Resul ve’r-Risalat. 4. Baskı. Küveyt: Daru’n-nefais, 1989.
  • el-İsfahanî, Ebû Nuaym Ahmed b. Abdullah. Delâilü’n-nübüvve. Tah. Muhammed Derrâs Kalâcî- Abdulberr Abbas. 2 cilt. Daru’n-nefâis, 1986.
  • Erçetin, Ahmet. Rivâyetler ve Farklı Yorumlar Işığında Rahip Bahîra Olayı. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi 2008.
  • Ersoy, Mehmet Akif. Safahat. 2. Baskı. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 1992.
  • Erul, Bünyamin. “Uydurma Rivayetlerde Peygamber Tasavvuru”, İslam’ın Anlaşılmasında Sünnetin Yeri ve Değeri Kutlu Doğum Sempozyumu (2001), 419-435. Ankara: TDV yay., 2003.
  • Erul, Bünyamin. “Hz. Peygamber’in Risalet Öncesi Hayatına Farklı Bir Yaklaşım”. Diyanet İlmi Dergi (Hz. Muhammed Özel Sayısı), 2000: 33-66.
  • Hâkim, Ebû Abdillah Muhammed b. Abdillah en-Nisâbûrî. el-Müstedrek ale’s-Sahihayn. 6 cilt. Beyrut: Daru’l-Marife, 1998.
  • Halebî, Ali b. Burhanuddin. es-Siyerü’l-halebiyye fi sireti’l-emini’l-me’mun. 3 cilt. Beyrut: Daru’l-Marife, 1400.
  • Hamîdullah, Muhammed. İslam Peygamberi, trc. Salih Tuğ, 2 cilt. İstanbul: İrfan Yayımcılık, 2003.
  • Hanbel, Ahmed b. Müsned. 2. Baskı. Tah. Şuayb Arnavut vd. 50 cilt. Beyrut: Müessesetü’r-risale, 1999.
  • İbn Hişam, Abdülmelik. es-Siretu’n-Nebeviyye. Tah. İbrahim el-Ebyari, Abdulhafız Şelebi, Mustafa es-Saka. Mısır: el-Halebî Bas., 1995.
  • İbn Cevzî, Abdurrahmân b. Ali Ebu’l-Ferec. Kitâbu’l-Mevzuât. 3 cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1995.
  • İbn Hacer el-Heytemî, Şihâbüddîn Ahmed. en-Ni‘metü’l-Kübrâ ‘ale’l-‘âlem fî Mevlidi Seyidi Veledi Âdem. İstanbul: Salah Bilici Kitabevi, t.y.
  • İbn Hacer, Ahmed b. Ali b. Hacer el-Askalânî. Fethü’l-Bârî bi Şerh-i Sahihi’l-Buhârî. 16 cilt. Beyrut: Daru’l-Fikr, 2000.
  • İbn Kesîr, Ebû’l-Fidâ İsmail b. Ömer. el-Bidâye ve’n-Nihâye. 14 cilt. Beyrut, 1966.
  • İbn Manzûr, Ebü’l-Fazl Cemâlüddîn Muhammed b. Mükerrem. Lisânu’l-Arab. Daru’l-Marife, t.y.
  • İbn Sa’d, Ebû Abdillah Muhammed b. Sa’d el-Basrî el-Bağdadi. et-Tabakâtü’l-kübrâ. 8 cilt. Beyrut: Dar-u Sadr, t.y.
  • Kabaklı, Ahmet. Türk Edebiyatı. 2 cilt. İstanbul: Türk Edebiyatı Vakfı Yayınları, 2006.
  • Kâdî İyâz, Ebü’l-Fazl İyâz b. Mûsâ b. İyâz, eş-Şifâ bi-taʿrîfi hukûki’l-Muṣṭafâ, Şifa-i Şerif Tercümesi, Trc. Naim Erdoğan-Hüseyin S. Erdoğan. İstanbul: Bedir yayınevi, t.y.
  • Kasır, Hasan Ali. Gündönümünde Yaşamak. İstanbul: Denge yayınları, 1995.
  • Kasır, Hasan Ali. Peygamber Şiirleri. İstanbul: Denge yayınları, 1997.
  • Kastallânî, Ahmed b. Muhammed. el-Mevâhibu’l-ledünniye bi’l-minahi’l-Muhammediyye. Tah. Memmun b. Muhyiddin el-Cennan. 3 cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübü’l-İlmiyye, 1996.
  • Kastallânî, Ahmed b. Muhammed. İrşâdü’s-sâri. 10 cilt. Mısır: Matbaatü’l-Kübra el-Emiriyye, 1323.
  • Kaya, Mahmut. “Bûsîrî”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 6: 468-470. İstanbul: TDV Yayınları, 1992.
  • Kılavuz, A. Saim. “Mevlid’in Akaid ve Kelâm Açısından Analizi”. Uluslararası Mevlid Sempozyumu Ed. Bilal Kemikli-Osman Çetin, 292-300. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2010.
  • Kurt, Ali Osman. “Süleyman Çelebinin Vesiletü’n-Necat İsimli Eserinin Mitolojik Açıdan Değerlendirilmesi”, Süleyman Çelebi ve Mevlid: Yazılışı, Yayılışı ve Etkileri, Ed. Mustafa Kara-Bilal Kemikli. 156-170. Bursa: Osmangazi Belediyesi Yay., 2007.
  • Mehdî, Rızkullah Ahmed. es-Siretü’n-nebeviyye fi davi‘l-masadiri’l-asliyye: Dirasetün Tahliliyye. Riyad: Merkezi Melik Faysal li’l-Buhusi ve’d-Dirasati’l- İslamiyyi, 1996.
  • Müslim, Ebû’l-Huseyn Müslim b. el-Haccâc, el-Câmiu’s-Sahîh, (Nşr. M. Fuad Abdülbâki), 2. Baskı. 3 Cilt. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
  • Nevevî, Muhyiddin, el-Minhâc Şerhu Sahih-i Müslim, 4. Baskı, 16 Cilt. Beyrut: Daru’l-Marife, 1997.
  • Okiç, M. Tayyip. “Çeşitli Dillerde Mevlidler ve Süleyman Çelebi Mevlidinin Tercümeleri”. Atatürk Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi Dergisi 1 (1976): 17-78.
  • Özel, Ahmet. “Mevlid”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 29: 475-478. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2004.
  • Özer, Ahmed. Türk Edebiyatında Naatler. İzmir, 2008.
  • Özşenel, Mehmet. “İlk Yaratılan Varlık Konusundaki Rivayetler”, Divan 1 (1998), 171-189.
  • Pekolcay, Necla. “Mevlid”. İslam Ansiklopedisi (İA). İstanbul: Meb, 1993.
  • Pezdevî, Sadrü’l-İslâm Ebü’l-Yüsr Muhammed b. Muhammed. Ehl-i Sünnet Akaidi, Trc. Şerafeddin Gölcük, 2. Bsk. İstanbul: Kayıhan yay., 1988.
  • Suyûtî, Celaleddin Ebu’l-Fazl Abdurrahman b. Kemaleddin. el-Hasâisü’l-kübrâ. 2 cilt. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 1985.
  • Suyûtî, Celaleddin Ebu’l-Fazl Abdurrahman b. Kemaleddin, Husnu’l-maksad fi ameli’l-mevlid, tah. Mustafa Abdulkadir Ata, Beyrut: Daru’l-kütübü’l-ilmiyye, 1985.
  • Şâmî, Muhammed b. Sâlih, Subulü’l-hudâ ve’r-reşâd fî sîret hayri’l-ibâd ve zikri fedâilihî ve ahvâlihî fil-mebde’ ve’l-meâd, 12 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 1993.Şiblî, Mevlâna-Nedvi, Süleyman. Asr-ı Seâdet (İslâm Tarihi). Trc. Ömer Rıza Doğrul. 10 cilt. İstanbul, 1928.
  • Şirin, Mustafa. er-risâletü’l-Ahmediyye fi’l-velâdeti’l-Muhammediyye- Mevlidin Transkripsiyonlu Metni, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Osman Paşa Üniversitesi, 2007.Teftâzânî, Sa‘deddin. Şerhu’l-akâid, Trc. Süleyman Uludağ, Ankara: Dergâh yay., 1991.
  • Timurtaş, Faruk Kadri. Mevlid. İstanbul, 1970.
  • Tirmizî, Muhammed b. İsa Ebû İsa. Sünenü’t- Tirmizî. 2. Baskı. Tah. Ahmed Muhammed Şakir vd. 5 cilt. Mısır, 1975.
  • Tuzcu, Recep Hz. Peygamberle İlgili Bazı Halk İnanışlarının el-Hasâisü’l-Kübrâ’daki Dayanakları, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, 2002.
  • Umerî, Ekrem Ziya. es-Sîretü’n-nebeviyyetü’s-sahîha. 7. baskı. 2 cilt. Medine: Mektebetü’l-ulum ve’l-hikem, 1994.
  • Uzun, Mustafa. “(Kudsiyyetü’l-Ahbar fî Mevlid-i Ahmedi’l-Muhtâr) Mevlid Edebiyatında Önemli Bir Son Devir Şairi: Mehmed Fevzi Efendi ve Mevlidleri.” MÜİFD 2 (2007): 87-128.
  • Yanmış, Mehmet. Bursa Dini Hayatında Süleyman Çelebi’nin Vesiletü’n-Necat Adlı Şiirinin Etkilerinin Araştırılması, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi, 2010.
  • Yavuz, Salih Sabri. “Kelâm’da Efdaliyyet Meselesi ve İbn Kemal’in “Efdaliyyetu Muhammed” Risalesi”. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi 5/4 (Ocak 2005): 147-185.
  • Yazar, Sadık. “Cismî ve Mevlidi”. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi 1/2 (2008): 448-478.
  • Yazır, M. Hamdi. Hak Dini Kur’an Dili. Sadeleştiren. İsmail Karaçam. 9 cilt. Hikmet Yayınları, 1992.
  • Yeniterzi, Emine. Divan Şiirinde Na’t. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 1993.
  • Yeniterzi, Emine. Türk Edebiyatında Na’tlar. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 1993.
  • Yücedoğru, Tevfik. “İnanç Esasları Açısından Vesiletü’n Necat”, Süleyman Çelebi ve Mevlid: Yazılışı, Yayılışı ve Etkileri, Ed. Mustafa Kara-Bilal Kemikli. 210-218. Bursa: Osmangazi Belediyesi Yay., 2007.
  • Zürkânî, Muhammed b. Abdulbâki b. Yusuf b. Ahmed b. Ulvân el-Mısrî. Şerhu Mevâhibu’l-ledünniye bi’l-minahi’l-Muhammediyye. Tah. Muahammed Abdulaziz el-Halidî. 12 cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübü’l-İlmiyye, 1996.
There are 79 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Religious Studies
Journal Section Research Article
Authors

İsa Onay 0000-0002-4041-8685

Publication Date December 31, 2019
Acceptance Date December 27, 2019
Published in Issue Year 2019Volume: 19 Issue: 2

Cite

ISNAD Onay, İsa. “Mevlidlerde Ve Naatlarda Hz. Peygamber’in Efdaliyetine İlişkin Tasavvurun Dini Referanslar Açısından Değeri”. Marife Dini Araştırmalar Dergisi 19/2 (December 2019), 491-531. https://doi.org/10.33420/marife.617267.

Cited By

İbn Hacer el-Heytemî'ye (Ö. 974/1567) Nispet Edilen “en-Ni'metü'l-Kübrâ” İle Onun Özgün “en-Ni'metü'l-Kübrâ”sı Üzerine
İslami İlimler Dergisi
https://doi.org/10.34082/islamiilimler.902012
 Download Cover Image

26055

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.