İslamî ilimlerin her alanında olduğu gibi Kelâm ilminde de birçok kavram/ıstılah kullanılmaktadır. Kelâmî kavramlar anlaşılmadan kelam ilminin konularının anlaşılması güçleşeceği gibi itikadî mezhepleri, bu mezheplerin ittifak ettikleri veya ayrıştıkları alanları tespit etmek mümkün olmayacaktır. Mütekaddimîn ve müteahhirîn dönemi kelâmî kavramları arasında bazı farklılıklar mevcuttur. Müteahhirîn döneminde sosyal, kültürel ve coğrafi etkileşim sonucunda başka din ve fikirler ile karşılaşan Müslümanlar özellikle mantık ve felsefî kavramları da kullanmaya başlamışlardır. Kelâmcılar bütün bu dönemlerin kelâma dair temel kavramlarını ele alan çalışmalar yapmışlardır. Bu kelâmcıların başında gelenlerden birisi de Ebû Bekr Muhammed b. el-Hasan b. Fûrek el-İsfahânî’dir. (330-406/941-1015). İbn Fûrek mütekaddimîn döneminin önemli bir kelamcısıdır. Onun el-Hudûd fi’l-Usûl adlı eseri fıkıh usulü alanında önemli bilgiler içermekle birlikte mantık ve kelâm ilmini ilgilendiren kavramları da içermektedir. İbn Fûrek’in kelâmî kavramlar hakkındaki tespit ve tanımları kendinden sonraki kelâmcılar tarafından da önemsenmiştir. O, el-Hudûd adlı eserindeki kelamî kavramları detaya girmeden yalın haliyle ve genel olarak çok kısa tanımlamalar ile sunmuştur. Öyle ki çoğu zaman kavramın sadece lügat anlamı vermekle yetinmiştir. Kavramlarla ilgili bu kısa tanımlamalar ancak İbn Fûrek’in diğer eserlerinden yararlanılarak tamamlanabilmektedir. Bu makalenin amacı kelamî kavramların anlamlarını kavramak İbn Fûrek’in bir mütekaddimîn kelamcısı olarak bu kavramlara bakışını ve bu konudaki tespitlerinin günümüz kelâm çalışmalarına katkısını incelemektir.
As in all fields of Islamic sciences, many concepts and practices are used in Kalam. It will be difficult to understand the subjects of theology without the understanding of theological concepts, and it will not be possible to identify the sects and the areas in which these sects are allied or separated. There are some differences between the theological concepts of “Mutaqaddimin” and “Mutaakhirin” period. During the period of Mutaakhirin, Muslims who came across other religions and ideas as a result of social, cultural and geographical interaction started to use logic and philosophical concepts. Theologians carried out studies on the basic concepts of theology of all these periods. One of the leading theologians is Abu Bakr Muhammad b. al-Hasan b. al-Isfahani. (330-406). Ibn Fûrek is an important theologian of the period of “Mutaqaddimin”. His el al-Hudud fi’l-Usûl önemli contains important information in the field of fiqh, as well as the concepts of logic and theology. The determinations and definitions of Ibn Fûrek about theological concepts were also considered by the theologians after him. He presented theological concepts in al-Hudud in plain form and with very short descriptions in general. So much so that the concept is merely giving the meaning of the vocabulary. These short definitions of concepts can only be completed by using Ibn Furek’s other works. The aim of this article is to comprehend the meaning of theological concepts of Ibn Fûrek as a theologian of “Mutaqaddimin” to examine these concepts and to examine the contribution of the determinations on this subject to today’s theological studies.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Religious Studies |
Journal Section | Research Article |
Authors | |
Publication Date | December 31, 2019 |
Acceptance Date | November 26, 2019 |
Published in Issue | Year 2019Volume: 19 Issue: 2 |
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.