This article aims to evaluate the content of producing value in Turkish-Islamic philosophy by referring to the concept of “thinking economy” which involves an analytical and verification method in the age of digital capitalism and the method of relational logic which is used in the philosophy of economics and the philosophy of money. In the age of global capitalism, the thinking economy produced by indigenous cultures is evaluated within the framework of post-colonial theory like in both methods. Since the economic analysis of Adam Smith, especially in the philosophical economics literature developed in the last decades, the processes of thought generation for the creation of money and the processes of thinking about the distribution and allocation of money have been distinguished from each other. The article firstly describes the factual and philosophical content of this method and the relational logic, then secondly determines its connection with the ideas produced in developing economic societies, and finally identifies the current economic value orientation of contemporary Islamic thought. The characteristic of the ideas produced and in production in developing economies is to transfer the created global values to the domestic market and to offer them circulation instead of creating value. To represent the contemporary Turkish-Islamic philosophy, the economics of the ideas produced at the public and the official level centered on the Quran are analyzed.
The reason why the method of relational logic used in economics and the philosophy of money is applied to Turkish-Islamic thought in the study whose general framework is as mentioned above the need to measure the speculative thought in objective standards. In this context, it is attempted to identify the economic value and characteristics of post-colonial thought and contemporary Islamic thought in Turkey. The difference between the creative economy and the sharing economy is expounded with reference to the economic thoughts of Karl Marx, John Maynard Keynes, Georg Simmel and Ludwig von Mises as well as Adam Smith. In addition, the mathematical applications of the economy in nature and human life, which is an essential part of objective relationship between creative thinking economy and the sharing economy, are included. The works of Nimi Wariboko and Jürgen von Hagen and Michael Welker are used to understand the location of money in the contemporary global capitalist society. Wariboko’s method of relational logic shows that every human being and thought has economic and monetary arithmetic, even theology is a part of it. The work of Jürgen von Hagen and Michael Welker focuses on critical aspects of the issue while making all relations between people and their consequences objective through an economic and monetary calculation. Vivek Chibber’s work makes some determinations by evaluating the economic value and impact of subaltern studies, although he does not evidently mention the concept of “thinking economy”. Accordingly, creative thinking cannot be produced in developing economic societies. The concept of “thinking economy”, which has been first stated by Oya Safinaz Erdoğdu in a Turkish text, has come forward as the content of objective evaluation in the society of digital era capitalism.
Turkish-Islamic Thought The Metaphysics of Economy Global Capitalism Thinking Economy Post-colonialism
Bu makalede, dijital kapitalizm çağında bir analiz bağlamı içeren “düşünce ekonomisi” kavramı ve ekonomi ve para felsefesinde kullanılan ilişkilendirme mantığı yöntemi uygulanarak çağdaş Türk-İslâm düşüncesinin değer üretme içeriği ölçülmeye çalışılmıştır. Küresel kapitalizm çağında yerli kültürlerin ürettikleri düşüncelerin ekonomisi bu kavram ve mantığın yanı sıra post-kolonyal teori bünyesinde değerlendirilmektedir. Adam Smith’in ekonomik analizlerinden beri olduğu kadar özellikle son on yıllarda gelişmiş felsefi ekonomi literatüründe paranın yaratımına yönelik düşünce üretme süreçleri ile paranın dağıtımı ve bölüşümüne yönelik düşünce üretme süreçleri birbirinden ayrıştırılmaktadır. Makalede önce bu yöntem ve ilişkilendirme mantığının olgusal ve felsefi içeriğine, sonra gelişmekte olan ekonomi toplumlarında üretilmiş düşünceler ile irtibatına ve son olarak çağdaş İslâm düşüncesinin mevcut ekonomik değer yönelimine yer verilmiştir. Gelişmekte olan ekonomilerde üretilmiş ve üretilmekte olan düşüncelerin özelliği, değer yaratmak yerine oluşmuş küresel değerleri yerli piyasaya aktarmak ve dolaşıma sunmak şeklindedir. Çağdaş Türk-İslâm düşüncesini temsil etmek üzere sivil ve resmi seviyeden Kur’ân-ı Kerîm merkezli üretilmiş düşüncelerin ekonomisi analiz edilmiştir.
Genel çerçevesi yukarıdaki gibi olan çalışmada ekonomi ve para felsefesinde kullanılan ilişkilendirme mantığının Türk-İslâm düşüncesine uygulanmasının nedeni spekülatif düşüncenin nesnel standartlarda ölçülebilmesi gereksinimidir. Bu bağlamda post-kolonyal düşüncenin ve Türkiye’deki çağdaş İslâm düşüncesinin ekonomik değer özellikleri saptanmaya çalışılmaktadır. Adam Smith’in yanı sıra Karl Marks, John Maynard Keynes, Georg Simmel ve Ludwig von Mises’in ekonomik düşüncelerine temas edilerek, hem değer yaratma ekonomisi ile tüketim ekonomisi arasındaki farka, hem ekonominin tabiat ve onun zorunlu bir parçası olan insan yaşamındaki matematiksel geçerliliğine ve hem de düşünce ekonomisinin değer yaratma ekonomisi ve tüketim ekonomisi ile nesnel ilişkisine yer verilmektedir. Nimi Wariboko ve Jürgen von Hagen ile Michael Welker’in çalışmaları, çağdaş küresel kapitalizm toplumunda paranın ikametinin anlaşılabilmesi için kullanılmaktadır. Wariboko’nun ilişkilendirme mantığı, insana ait her mevcudiyetin ve nihayet düşüncenin ekonomik ve parasal bir aritmetiğe sahip olduğunu, hatta teolojinin bile bunun bir parçası olduğunu göstermektedir. Jürgen von Hagen ve Michael Welker’in çalışmaları, insanlar arası bütün ilişkileri ve bu ilişkilerin dolayımlarını ekonomik ve parasal bir hesapla nesnel kılarken meselenin eleştirel bir yönüne yoğunlaşmaktadır. Vivek Chibber’in çalışması, “düşünce ekonomisi” kavramını açıkça anmadığı halde madun çalışmalarının ekonomik değerini ve etkisini değerlendirerek bazı saptamalarda bulunmaktadır. Buna göre, gelişmekte olan ekonomi toplumlarında yaratıcı düşünce üretilememektedir. Türkiye’den ilk defa Oya Safinaz Erdoğdu tarafından Türkçe bir metinde ifade edilmiş olan “düşünce ekonomisi”, dijital çağ kapitalizm toplumunda nesnel bir değerlendirme içeriği olarak öne çıkmaktadır.
Türk-İslâm Düşüncesi Ekonomi Metafiziği Küresel Kapitalizm Düşünce Ekonomisi Post-kolonyalizm
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Felsefe |
Bölüm | Araştırma Makalesi |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2021 |
Kabul Tarihi | 1 Nisan 2021 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021Cilt: 21 Sayı: 1 |
Bu eser Creative Commons Alıntı-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.