Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Akîdetü İbn Dakîkıl‘îd Örneği Üzerinden Din Eğitimi Bağlamında Akide Metinlerinin Önem ve Değeri

Yıl 2022, , 759 - 784, 30.12.2022
https://doi.org/10.33420/marife.1176753

Öz

Her din, itikadi bir temel üzerine kuruludur. İslam, önemine binaen inanç sisteminin odağına tevhit inancını yerleştirmiştir. Bu mihver kavram, İslam tarihi içerisinde Müslüman bireylere, Allah’ın zatı ve sıfatlarını öncelikli konu edinen, Kur’an-Sünnet merkezli aklî delillerle desteklenen bir inanç eğitim modeli ile öğretilmeye çalışılmıştır. Rasûlullah’ın (s.a.v.) vefatı sonrasında yaşanan fikri ve siyasi bir dizi ihtilaf, mezheplerin doğuşuna ve beraberinde İslami ilimlerden Kelam ve Akâid’in teşekkülüne zemin hazırlamıştır. Bu ilim dallarının teşekkülü sürecine, artan fetih hareketleri sonucunda Müslümanların farklı dini-etnik toplumlarla iletişime geçmeleri ve tercümeler yoluyla İslam dünyasına giren Yunan felsefesinin yaygın ilgi görmesi de tesir etmiştir. Bu süreçte kaleme alınan akâid eserleri çocuklardan, gençlerden, kadın ve ihtiyarlardan oluşan kalabalık kitlelere, Rasûlullah’ın (s.a.v.) vefatından hemen sonra baş gösteren ihtilaflı kelâmî konuları onların anlayacağı sadelikte bir yöntemle öğretmeyi amaçlamıştır. Öncülüğünü Hanefî-Mâturîdî çizgide âlimlerin yüklendiği, İslami ilimlerin gelişiminden süzülen nosyonun geniş halk tabanına yayılmasına katkı sağlayan bu ilim dalında kaleme alınan eserlerin inanç eğitimi açısından icra ettikleri görevler yadsınamaz. Bu araştırmada, İslam tarihi içerisinde inanç esaslarının, naklî ve aklî deliller doğrultusunda ilahi murada uygun bir tarzda öğretimi için kaleme alınan akâid metinlerinden bir tanesi, içerik analizine tabi tutulmuştur. Metnin genel yapısı üzerine analizleri, günümüz din eğitimi metodolojisinde yer bulan bir kavramsal çerçeve esas alınarak yapılan analizler takip etmektedir. Bu amaçla, ülkemizde henüz üzerine araştırma-inceleme yapılmamış olan İbn Dakîkul‘îd’e (ö.702/1302) ait “Akîdetü İbn Dakîkıl‘îd” isimli eser seçilmiştir. Akîdetü İbn Dakîkı’lîd vb. muhtasar akide metinlerinde, istisnalarına rağmen derin kelâmî konular ayrıntıya girilmeden, uzun uzadıya eser isimlerine yer verilmeden ele alınmaktadır. Araştırmanın bir örnek üzerinden merkezine aldığı akâid metinleri, eğitimin tüm tür ve aşamalarında hâkim ögenin İslam olduğu geleneksel din eğitim-öğretiminin yapıldığı bir döneme ait metinler olarak nitelendirilebilir. Bu metinler, İslam coğrafyasının genelinde doktriner (confessional) tarzda din eğitimi yürütülen merkezler olan medreselerde, yüzyıllar boyu okutularak, dini eğitimin doktrin yönünün önemli bir parçası olmuşlardır. Araştırmanın hareket noktalarından bir tanesi; akâid metinlerinin, her ne kadar tevhit inancı, Allah ve sıfatları hakkında konuşmanın imkan ve sınırları, nübüvvete dair meseleler, ahirete ilişkin durumlar vb. İslam inanç esasları gibi spesifik bir alana yönelik metinler olsa da yazıldıkları dönemin genel siyasi-sosyolojik hareketliliklerden etkilenen metinler olduklarıdır. Nitekim bu metinler, tarihsel süreçte İslam inanç esasları etrafında ortaya çıkan tartışmalar sonrasında gerçekleşen mezhep merkezli ayrışmalar karşısında hedef kitleyi, içeriğinde yer alan temel dini doktrinler etrafında birleştirmek gibi bir amaca yönelik hazırlanmışlardır. Araştırmanın birinci bölümünde konusu, yöntemi ve sınırlılıkları tanımlanmaktadır. Devamında; akâid ilminin tanımı, konusu, müellif İbn Dakîkul‘îd’in hayatı ve eserleri, literatür taraması yoluyla aktarılmaktadır. İkinci bölümde, Akîdetü İbn Dakîkıl‘îd’in çevirisiyle, günümüz din eğitimi metodolojisinde yer bulan din eğitimi modelleri bağlamında metnin genel yapısı üzerine yapılan analizler yer almaktadır. Araştırmanın odağını söz konusu metnin günümüz din eğitimi metodolojisinde geliştirilemeye çalışılan din eğitimi modelleri ekseninde analizler oluşturmaktadır. Araştırmanın satır aralarında, “Yüzyıllar boyu İslam inanç esaslarının kalabalık kitlelere öğretilmesine, bu yönde dini tutum ve kimlik oluşturulmasına aracılık etmiş akâid eserlerinin bugünün dünyasında yeri nedir? Terk edilen geleneksel, doktriner/confessional din eğitimi anlayışıyla birlikte küreselleşme, çoğulculuk, çok kültürlülük, farklılıklar ve ötekileştirme gibi bir dizi kavramsallaştırmanın din eğitimi süreçlerini hedefler, yöntem ve teknikler noktasında etkilediği günümüzde akâid metinlerine ihtiyaç kalmadığı iddia edilebilir mi?” sorularına cevap aranmaktadır. Araştırma boyunca yapılan analizlerle elde edilen veriler, din eğitimi-öğretimi süreçleri planlanırken çoğulculuk, çok kültürlülük, farklılıklar ve ötekileştirme, küresel mali rekabet gibi bir dizi çağa ait kavramsallaştırmanın, birey ve toplum üzerindeki menfi etkileri dikkate alınarak, inanç eğitimi bağlamında öğretim programlarına yansıtılması gerekliğini ortaya koymaktadır.

Kaynakça

  • Akkuş, Halil İbrahim - Uçar, Ramazan. “Dindarlık Tipolojileri Bağlamında Türk Toplumu”. Toplum Bilimleri Dergisi 12/24 (2018), 115-139.
  • Akyürek, Süleyman. “İlk ve Ortaöğretimde Din Öğretimi: Kuramsal Çerçeve”. Din Eğitimi El Kitabı . Ankara: Grafiker Yayınları, 1. Basım, 2012.
  • Altaş, Nurullah. Din Eğitimi . Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 1. Basım, 2022.
  • Aşlamacı, İbrahim. “Öğretmenlerine Göre Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersinin Din Öğretimi Modelleri Çerçevesinde Konumlandırılması”. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 18/2 (2018), 718-744.
  • Aydın, Mehmet Zeki. Din Öğretiminde Yöntemler . Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 10. Basım, 2016.
  • Aydın, Muhammet Şevki. Din Eğitimi Bilimi . Kayseri: Kimlik, 3. Basım, 2019.
  • Bahçekapılı, Mehmet. “Din Eğitiminde Pedagojik Yaklaşımlar: ‘Din hakkında Öğrenme’ ve ‘Dinden Öğrenme’”. Journal of Islamic Research , 101-120.
  • Bozbaş, Fatiha. “Eyyûbî ve Memlûklü Dönemi Mısır’ında Fukahâ-Siyâsî Otorite İlişkisi”. Necmettin Erbakan Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi 2/2 (2020), 95-113.
  • Celkan, Hikmet. “Eğitim ve Toplum”. Eğitim Sosyolojisi . 40-68. Ankara: Pegem Akademi, 1. Basım, 2014.
  • Cevizci, Ahmet. Büyük Felsefe Sözlüğü . İstanbul: Say Yayınları, 1. baskı., 2017.
  • Cüveynî, İmâmü’l-Haremeyn. Lümaʿu’l-edille fî kavâʿidi Ehli’s-sünne . Îstanbul: Şehid Ali Paşa Koleksiyonu, 1803/3.
  • Çağrıcı, Mustafa. “Emir bi’l- ma‘ rûf nehiy ani’l-münker”. Diyanet İslam Ansiklopedisi . 11/138-141. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 1995.
  • Çelebi, Kâtib. Keşfu’z-zunûn . 2 Cilt. Bağdat: Mektebetü’l-müsennâ, 1941.
  • Çınar, Mahmut. “Zarûrât-ı dîniyye”. TDV İslam Ansiklopedisi . C. 44. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 2013.
  • Doğan, Hüseyin. İslam İnanç Esasları . İstanbul: Rağbet Yayınları, 2. Basım, 2019.
  • Din Öğretimi Genel Müdürlüğü. “Öğretim Programları”. Erişim 14 Eylül 2022. http://dogm.meb.gov.tr/www/ogretim-programlari/icerik/14
  • Ebû Hanîfe, Nu‘ man b. Sâbit. Fıkhu’l-ekber. Birleşik Arap Emirlikleri: Mektebetü’l-furkân, 1. Basım, 1999.
  • Gölcük, Şerafettin. Kelam Tarihi . İstanbul: Kitap Dünyası, 4. Basım, 2000.
  • Gölcük, Şerafettin - Toprak, Süleyman. Kelâm . Konya: Tekin Kitabevi, 1991.
  • Güler, İlhami. “Ehl-i Sünnet’in Dindarlık Kriterleri ve Türk(iye) Dindarlığı”. İslâmiyât 5/4 (2002), 99-108.
  • Hanbel, Ahmed b. Müsnedi Ahmed b. Hanbel. thk. Şuayb el-’ Arnavût - Adil Mesud. 50 Cilt. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1. Basım, 2001.
  • Hull, John M. “Demokratik Çoğulcu Toplumlarda Din Eğitimi Üzerine Genel Değerlendirmeler”. çev. Didem Nasman. Din Öğretiminde Yeni Yöntem Arayışları. 33-51. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı, 2. Basım, 2004.
  • Huseynî, Zeynüddîn Abdürrahîm. Nazm-u kit’ab’il-iktirâh. Beyrut: Dâr-u İbn Hazm, 2006.
  • İbn Dakîku‘ lÎd, Ebu’l-Feth Takıyyüddîn Muhammed b. Ali b. Vehb el-Kuşeyrî. Akîdetü İbn Dakîkıl‘ îd /‘Akîdetü ehli’s-sünneti ve’l-cemâ‘a . haz. Nizâr Hamâdî. Tunus: Dâru’l-İmâm b. ‘Arafe, 1. Basım, 2022.
  • İbn Dakîku‘ lÎd, Ebu’l-Feth Takıyyüddîn Muhammed b. Ali b. Vehb el-Kuşeyrî. el-İlmâm bi ehâdîsi’l-ahkâm . thk. Hüseyin İsmail el-Cemel. Beyrut: Dâr-u İbn Hazm, 2002.
  • İbn Dakîku‘ lÎd, Ebu’l-Feth Takıyyüddîn Muhammed b. Ali b. Vehb el-Kuşeyrî. İhkâmü’l ahkâm şerh-u ‘umdetü’l-ahkâm. thk. Ahmed Muhammed Şakir. Kahire: Mektebetü’s-sünne, 1. Basım, 1997.
  • İbn Dakîku‘ lÎd, Ebu’l-Feth Takıyyüddîn Muhammed b. Ali b. Vehb el-Kuşeyrî. Şerh-ul erba‘ îne hadîsen . Mekke: Mektebetü’l-Faysaliyye, ts.
  • İbn Mâce, Ebû Abdillâh Muhammed b. Yezîd. Sünen-i İbn-i Mâce . Kahire: Dâr-u İhyâ’il-Kütübi’l ʿArabî, ts.
  • İpek, Fatih. “İslâm Eğitim Geleneğinde Bilginin Üretim, Paylaşım ve Dolaşım Kültürü Üzerine Bazı Değerlendirmeler”. Marife Dini Araştırmalar Dergisi 21/2 (2021), 749-775.
  • İsfahanî, Râğıb. Müfredât . İstanbul: Çıra Yayınları, 3. Basım, 2012.
  • K. Arpaguş, Hatice. “Osmanlı Geleneksel İslâm’ının Temel Kaynakları: İlmihâl ve Akâid Eserleri”. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi 14/28 (2016), 327-376.
  • Kant, Immanuel. Eğitim Üzerine . çev. S. Emre Sekman. Istanbul: İz Yayıncılık, 5. Basım, 2020.
  • Koukounaras-Liagkis, Marios. “Religion in the Curriculum in the Post-Modern Era: Why Young People Should Know about Religion?” International Journal for Cross-Disciplinary Subjects in Education (IJCDSE) 3/1 (2013), 1373-1378.
  • Köylü, Mustafa. “Batı Ülkelerinde Din Eğitimi: Genel Bir Bakış”. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi 6/4 (2017), 223-245.
  • Kur’an-ı Kerim Meali. çev. Halil Altıntaş-Muzaffer Şahin. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 12. Basım, 2011).
  • Mâturîdî, Ebû Mansûr. Kitâbü’t-tevhîd . thk. Bekir Topaloğlu - Muhammed Aruçi. Beyrut: Dâr’u Sâdır, 2001.
  • Mert, Muhit. “Oş’lu Din Âlimi Ali b. Osman ve Bed’ül-Emâlî Adlı Eseri Bağlamında İtikadi Görüşleri”. Gazi Üniversitesi Çorum İlahiyat Fakültesi Dergisi 4/7-8 (2005), 7-32.
  • Meydan, Hasan. “Doktriner Düşünce ve Din Eğitimi:Anlamlı Öğrenme ve Bireysel Manevi Tecrübe Bağlamında Bir Değerlendirme”. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 40 (2016), 85-114.
  • Nipkow, Karl Ernst. “Avrupa Birliği Anlayışı Çerçevesinde Almanya’da Din Öğretimi”. çev. Didem Nasman. Din Öğretiminde Yeni Yöntem Arayışları. 52-74. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı, 2. Basım, 2004.
  • Oktay, Ayla. Eğitime Giriş . Ankara: Pegem Akademi, 9. Basım, 2018.
  • Okumuşlar, Muhiddin. “Çok Kültürlü Toplumlarda ‘Din Hakkında Öğrenme’ ve ‘Dinden Öğrenme’ Modeli”. Marife Dini Araştırmalar Dergisi 7/2 (2007), 251-264.
  • Özel, Ahmet. “İbn Dakîkul‘ îd”. TDV İslam Ansiklopedisi . 19/407-409. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 1999.
  • Özen, Şükrü. “‘Teftâzânî”, TDV İslam Ansiklopedisi. 40/299-308. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 1989.
  • Râzî, Fahruddîn. Mefâtîhu’l Ğayb-Tefsîru’l Kebîr . Beyrut: Dâr-u İhyâ’it-Türâsi’l ʿArabî, 3. Basım, 2008.
  • Şâtıbî, İbrahim b. Musa. el-Muvâfakât. çev. Mehmet Erdoğan. 4 Cilt. İstanbul: İz Yayıncılık, 1993.
  • Taftazānī, Mesud b. Ömer. Kelâm ilmi ve İslâm akâidi: = (Şerhu’l-akâid). haz. Süleyman Uludağ. İstanbul: Dergah Yayınları, 3. baski., 1991.
  • Tatar, Burhanettin. “Din Dilinin Ontolojik-Tarihsel Karakteri Üzerine Notlar”. 19-62. İstanbul: Kuramer , 2015.
  • Türcan, Galip. “Kelam Dilinin Kurgusal Niteliği”. İslami İlimler Dergisi 4/1-2 (2009), 85-101.
  • Yavuz, Yusuf Şevki. “‘Akîdetü İbn Dakîkul‘ îd”. TDV İslam Ansiklopedisi . C. 2. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 1989.
  • Yeşilyurt, Temel. “Rü’yetullah”. TDV İslam Ansiklopedisi . 35/311-314. Türkiye Diyanet Vakfı, 2008.

The Importance and Value of Creed Texts in the Context of Religious Education through the Example of ‘Aqida Ibn Daqiq al-‘id

Yıl 2022, , 759 - 784, 30.12.2022
https://doi.org/10.33420/marife.1176753

Öz

Each religion is based on a creed. Due to the importance of the subject, Islam places the principle of tawhid (the unity) at the core of the Islamic belief system. This key concept has been taught to Muslims in the history of Islam through a religious education model supported by Qur'anic and -Prophetic rational arguments which prioritize the essence and attributes of God. A series of intellectual and political conflicts after the death of the Messenger of Allah pave the way for for the emergence of sects and the formation of Islamic sciences, Kalam and Aqaid. As a result of the increasing conquest movements, the communication of Muslims with different religious-ethnic societies and the widespread interest in Greek philosophy, which entered the Islamic world through translations, also affected the formation of these branches of science. The akaid works written in this process aimed to teach the controversial theological issues that emerged immediately after the death of the Messenger of Allah to the children, young people, women, and old people in a simple way that they could understand. The function of the works which contributed to the spread of the notion that filtered from the development of Islamic sciences and which were pioneered by scholars in the Hanafi-Mâturîdî line, cannot be denied in terms of faith education. In this research, one of the creed texts written for the teaching of the principles of belief in Islamic history following the divine will in line with the narration and mental evidence was subjected to content analysis. Analyzes of the general structure of the text are followed by the analyzes based on a conceptual framework of the current religious education methodology. For this purpose, the work named "Akîdetü İbn Dakîkıl'îd" belonging to Ibn Dakîkul'îd (d.702/1302), which has not been researched and studied in our country yet, has been selected. Despite the exceptions, deep theological issues are discussed without going into details and including the names of the works in the concise creed texts such as Akîdetü İbn Dakîkı'lîd. The creed texts, on which the research focuses through an example, can be characterized as texts belonging to a period in which traditional religious education was conducted. The dominant element in all types and stages of education was Islam in that period. These texts have been an important part of the doctrinal religious education by being taught for centuries in madrasas, the centres of doctrinal (confessional) religious education throughout the Islamic geography. One of the main points of the research is that the texts were affected by the general political-sociological movements of that period although there are texts for a specific field such as the principles of Islamic belief, the belief in tawhid, the possibilities and limits of talking about Allah and His attributes, issues related to prophethood, situations related to the hereafter etc. These texts have been prepared with the aim of uniting the target audience around the basic religious doctrines in their content against the sectarian-centred divisions that took place after the debates about the Islamic belief principles in the historical process. In the first part of the study, the subject, the method and the limitations are defined and later the definition of the science of creed, its subject, and the life and works of the author Ibn Dakîkul'îd are conveyed through literature review. In the second part, there are analyzes of the general structure of the text in the context of religious education models of the current religious education methodology besides the translation of Akîdetü İbn Dakîkıl'îd. The research focuses on the analysis of the text in the context of religious education models tried to be developed in today's religious education methodology. The research tries to answer some questions: “What is the place of the creed works that have mediated the teaching of Islamic belief principles to large masses for centuries and the formation of religious attitudes and identities in this direction in today's world? Can it be claimed that there is no need for creed texts today that a series of conceptualizations such as globalization, pluralism, multiculturalism, differences and marginalization together with the abandoned traditional, doctrinal/confessional understanding of religious education affect the religious education processes in terms of targets, methods and techniques? The data obtained through the analyzes reveal the necessity of reflecting the several contemporary conceptualizations such as pluralism, multiculturalism, differences and marginalization, and global financial competition to the teaching programs in the context of faith education while planning the religious education-teaching processes, considering the negative effects on the individual and society.

Kaynakça

  • Akkuş, Halil İbrahim - Uçar, Ramazan. “Dindarlık Tipolojileri Bağlamında Türk Toplumu”. Toplum Bilimleri Dergisi 12/24 (2018), 115-139.
  • Akyürek, Süleyman. “İlk ve Ortaöğretimde Din Öğretimi: Kuramsal Çerçeve”. Din Eğitimi El Kitabı . Ankara: Grafiker Yayınları, 1. Basım, 2012.
  • Altaş, Nurullah. Din Eğitimi . Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 1. Basım, 2022.
  • Aşlamacı, İbrahim. “Öğretmenlerine Göre Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersinin Din Öğretimi Modelleri Çerçevesinde Konumlandırılması”. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 18/2 (2018), 718-744.
  • Aydın, Mehmet Zeki. Din Öğretiminde Yöntemler . Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 10. Basım, 2016.
  • Aydın, Muhammet Şevki. Din Eğitimi Bilimi . Kayseri: Kimlik, 3. Basım, 2019.
  • Bahçekapılı, Mehmet. “Din Eğitiminde Pedagojik Yaklaşımlar: ‘Din hakkında Öğrenme’ ve ‘Dinden Öğrenme’”. Journal of Islamic Research , 101-120.
  • Bozbaş, Fatiha. “Eyyûbî ve Memlûklü Dönemi Mısır’ında Fukahâ-Siyâsî Otorite İlişkisi”. Necmettin Erbakan Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi 2/2 (2020), 95-113.
  • Celkan, Hikmet. “Eğitim ve Toplum”. Eğitim Sosyolojisi . 40-68. Ankara: Pegem Akademi, 1. Basım, 2014.
  • Cevizci, Ahmet. Büyük Felsefe Sözlüğü . İstanbul: Say Yayınları, 1. baskı., 2017.
  • Cüveynî, İmâmü’l-Haremeyn. Lümaʿu’l-edille fî kavâʿidi Ehli’s-sünne . Îstanbul: Şehid Ali Paşa Koleksiyonu, 1803/3.
  • Çağrıcı, Mustafa. “Emir bi’l- ma‘ rûf nehiy ani’l-münker”. Diyanet İslam Ansiklopedisi . 11/138-141. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 1995.
  • Çelebi, Kâtib. Keşfu’z-zunûn . 2 Cilt. Bağdat: Mektebetü’l-müsennâ, 1941.
  • Çınar, Mahmut. “Zarûrât-ı dîniyye”. TDV İslam Ansiklopedisi . C. 44. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 2013.
  • Doğan, Hüseyin. İslam İnanç Esasları . İstanbul: Rağbet Yayınları, 2. Basım, 2019.
  • Din Öğretimi Genel Müdürlüğü. “Öğretim Programları”. Erişim 14 Eylül 2022. http://dogm.meb.gov.tr/www/ogretim-programlari/icerik/14
  • Ebû Hanîfe, Nu‘ man b. Sâbit. Fıkhu’l-ekber. Birleşik Arap Emirlikleri: Mektebetü’l-furkân, 1. Basım, 1999.
  • Gölcük, Şerafettin. Kelam Tarihi . İstanbul: Kitap Dünyası, 4. Basım, 2000.
  • Gölcük, Şerafettin - Toprak, Süleyman. Kelâm . Konya: Tekin Kitabevi, 1991.
  • Güler, İlhami. “Ehl-i Sünnet’in Dindarlık Kriterleri ve Türk(iye) Dindarlığı”. İslâmiyât 5/4 (2002), 99-108.
  • Hanbel, Ahmed b. Müsnedi Ahmed b. Hanbel. thk. Şuayb el-’ Arnavût - Adil Mesud. 50 Cilt. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1. Basım, 2001.
  • Hull, John M. “Demokratik Çoğulcu Toplumlarda Din Eğitimi Üzerine Genel Değerlendirmeler”. çev. Didem Nasman. Din Öğretiminde Yeni Yöntem Arayışları. 33-51. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı, 2. Basım, 2004.
  • Huseynî, Zeynüddîn Abdürrahîm. Nazm-u kit’ab’il-iktirâh. Beyrut: Dâr-u İbn Hazm, 2006.
  • İbn Dakîku‘ lÎd, Ebu’l-Feth Takıyyüddîn Muhammed b. Ali b. Vehb el-Kuşeyrî. Akîdetü İbn Dakîkıl‘ îd /‘Akîdetü ehli’s-sünneti ve’l-cemâ‘a . haz. Nizâr Hamâdî. Tunus: Dâru’l-İmâm b. ‘Arafe, 1. Basım, 2022.
  • İbn Dakîku‘ lÎd, Ebu’l-Feth Takıyyüddîn Muhammed b. Ali b. Vehb el-Kuşeyrî. el-İlmâm bi ehâdîsi’l-ahkâm . thk. Hüseyin İsmail el-Cemel. Beyrut: Dâr-u İbn Hazm, 2002.
  • İbn Dakîku‘ lÎd, Ebu’l-Feth Takıyyüddîn Muhammed b. Ali b. Vehb el-Kuşeyrî. İhkâmü’l ahkâm şerh-u ‘umdetü’l-ahkâm. thk. Ahmed Muhammed Şakir. Kahire: Mektebetü’s-sünne, 1. Basım, 1997.
  • İbn Dakîku‘ lÎd, Ebu’l-Feth Takıyyüddîn Muhammed b. Ali b. Vehb el-Kuşeyrî. Şerh-ul erba‘ îne hadîsen . Mekke: Mektebetü’l-Faysaliyye, ts.
  • İbn Mâce, Ebû Abdillâh Muhammed b. Yezîd. Sünen-i İbn-i Mâce . Kahire: Dâr-u İhyâ’il-Kütübi’l ʿArabî, ts.
  • İpek, Fatih. “İslâm Eğitim Geleneğinde Bilginin Üretim, Paylaşım ve Dolaşım Kültürü Üzerine Bazı Değerlendirmeler”. Marife Dini Araştırmalar Dergisi 21/2 (2021), 749-775.
  • İsfahanî, Râğıb. Müfredât . İstanbul: Çıra Yayınları, 3. Basım, 2012.
  • K. Arpaguş, Hatice. “Osmanlı Geleneksel İslâm’ının Temel Kaynakları: İlmihâl ve Akâid Eserleri”. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi 14/28 (2016), 327-376.
  • Kant, Immanuel. Eğitim Üzerine . çev. S. Emre Sekman. Istanbul: İz Yayıncılık, 5. Basım, 2020.
  • Koukounaras-Liagkis, Marios. “Religion in the Curriculum in the Post-Modern Era: Why Young People Should Know about Religion?” International Journal for Cross-Disciplinary Subjects in Education (IJCDSE) 3/1 (2013), 1373-1378.
  • Köylü, Mustafa. “Batı Ülkelerinde Din Eğitimi: Genel Bir Bakış”. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi 6/4 (2017), 223-245.
  • Kur’an-ı Kerim Meali. çev. Halil Altıntaş-Muzaffer Şahin. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 12. Basım, 2011).
  • Mâturîdî, Ebû Mansûr. Kitâbü’t-tevhîd . thk. Bekir Topaloğlu - Muhammed Aruçi. Beyrut: Dâr’u Sâdır, 2001.
  • Mert, Muhit. “Oş’lu Din Âlimi Ali b. Osman ve Bed’ül-Emâlî Adlı Eseri Bağlamında İtikadi Görüşleri”. Gazi Üniversitesi Çorum İlahiyat Fakültesi Dergisi 4/7-8 (2005), 7-32.
  • Meydan, Hasan. “Doktriner Düşünce ve Din Eğitimi:Anlamlı Öğrenme ve Bireysel Manevi Tecrübe Bağlamında Bir Değerlendirme”. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 40 (2016), 85-114.
  • Nipkow, Karl Ernst. “Avrupa Birliği Anlayışı Çerçevesinde Almanya’da Din Öğretimi”. çev. Didem Nasman. Din Öğretiminde Yeni Yöntem Arayışları. 52-74. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı, 2. Basım, 2004.
  • Oktay, Ayla. Eğitime Giriş . Ankara: Pegem Akademi, 9. Basım, 2018.
  • Okumuşlar, Muhiddin. “Çok Kültürlü Toplumlarda ‘Din Hakkında Öğrenme’ ve ‘Dinden Öğrenme’ Modeli”. Marife Dini Araştırmalar Dergisi 7/2 (2007), 251-264.
  • Özel, Ahmet. “İbn Dakîkul‘ îd”. TDV İslam Ansiklopedisi . 19/407-409. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 1999.
  • Özen, Şükrü. “‘Teftâzânî”, TDV İslam Ansiklopedisi. 40/299-308. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 1989.
  • Râzî, Fahruddîn. Mefâtîhu’l Ğayb-Tefsîru’l Kebîr . Beyrut: Dâr-u İhyâ’it-Türâsi’l ʿArabî, 3. Basım, 2008.
  • Şâtıbî, İbrahim b. Musa. el-Muvâfakât. çev. Mehmet Erdoğan. 4 Cilt. İstanbul: İz Yayıncılık, 1993.
  • Taftazānī, Mesud b. Ömer. Kelâm ilmi ve İslâm akâidi: = (Şerhu’l-akâid). haz. Süleyman Uludağ. İstanbul: Dergah Yayınları, 3. baski., 1991.
  • Tatar, Burhanettin. “Din Dilinin Ontolojik-Tarihsel Karakteri Üzerine Notlar”. 19-62. İstanbul: Kuramer , 2015.
  • Türcan, Galip. “Kelam Dilinin Kurgusal Niteliği”. İslami İlimler Dergisi 4/1-2 (2009), 85-101.
  • Yavuz, Yusuf Şevki. “‘Akîdetü İbn Dakîkul‘ îd”. TDV İslam Ansiklopedisi . C. 2. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 1989.
  • Yeşilyurt, Temel. “Rü’yetullah”. TDV İslam Ansiklopedisi . 35/311-314. Türkiye Diyanet Vakfı, 2008.
Toplam 50 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Din Araştırmaları
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Hasan Çetinel 0000-0002-9851-2711

Yayımlanma Tarihi 30 Aralık 2022
Kabul Tarihi 13 Aralık 2022
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022

Kaynak Göster

ISNAD Çetinel, Hasan. “Akîdetü İbn Dakîkıl‘îd Örneği Üzerinden Din Eğitimi Bağlamında Akide Metinlerinin Önem Ve Değeri”. Marife Dini Araştırmalar Dergisi 22/2 (Aralık 2022), 759-784. https://doi.org/10.33420/marife.1176753.