Bu makalede neredeyse insanlık tarihi kadar eski olan altın yüzüğün (hâtem/خاتم) erkekler tarafından takılıp takılamayacağı hususunda ortaya atılan fıkhî tartışmalar incelenmiştir. Hz. Peygamber (s.a), hicretin 6. yılında (m. 627) dönemin devlet başkanlarını İslâm’a davet etmek için gönderdiği mektuplarda kullanmak maksadıyla üzerinde “Muhammed Resûlullah” yazılı yüzük şeklinde altın bir mühür yaptırmıştır. Daha sonra altın yüzüğü erkeklere yasaklayınca yerine gümüşten bir mühür kullanmıştır. Kaynaklarda konuya dair Hz. Peygamber’in (s.a) sözlü ve fiilî pek çok yasaklayıcı sünneti yer almaktadır. Bununla birlikte sahâbeden bazılarının ölene kadar altın yüzük taktığına dair rivayetler yer alırken diğer bir kısmının kendilerine yapılan tenkitler neticesinde altın yüzük takmayı terk ettikleri görülmüştür. Üçüncü bir sahâbe grubu ise kendilerinden altın yüzük takmanın hem haram hem de mubah olduğuna dair iki farklı rivayet nakledilmiştir. Çalışmada öncelikle altın yüzüğün erkeklerce takılmasının haram olduğuna dair rivayetleri zikretmeye çalıştık. Altın yüzüğü yasaklayan rivayetlerin senetleri hususunda yaptığımız tetkikte ilgili hadislerin tevâtür derecesine ulaştığı, aksine mubah gören hadislerin ise sayı ve isnat bakımından zayıf kaldığı tespit edilmiştir. Bu rivayetlerin tamamını senet ve metinleriyle birlikte tablo halinde sunmaya çalıştık. Dolayısıyla bu rivayetlerin sıhhat derecelerini tetkik etme ihtiyacı duymadık. Bununla birlikte altın yüzük taktığı söylenen bir kısım sahâbenin aksi yönde rivayetlerinin bulunması ve bazılarının da o dönemde çocuk denecek yaşta olmaları cumhurun görüşünü teyit eden diğer unsurlardır. Âlimlerin geneli, altın yüzük takan sahâbelerin ya haram hükmünden haberdar olmadıklarını yahutta bu konudaki yasağı mekruh düzeyinde zannettiklerini söylemektedirler. Rivayetlerin tahlili kısmında ise her iki görüşün istidlal ettiği önemli ikişer rivayeti hadis kriterleri bağlamında tahlil etme fırsatı bulduk. Bu bölümde yapılan tespitler aslında konunun ana kısmını oluşturmaktadır. Aralarında dört mezhep imamının da bulunduğu cumhur fukahâ, erkeklerin altın yüzük takmasının haram olduğu hususunda ittifak etmektedir. Fakat özellikle son dönem ilim adamlarından Kâmil Miras, Hayrettin Karaman ve Ali Yardım gibi öne çıkan bazı ilim adamları bir kısım sahâbe uygulaması ile bazı içtihatları esas alarak nişan ve alamet maksadıyla altın yüzük takılmasının mubah olabileceğini ileri sürmüşlerdir. Kâmil Miras, meseleyi sahâbe uygulamalarıyla temellendirmekle birlikte İmam Muhammed ve İmam Şâfiî’nin bazı içtihatlarıyla takviye etmeye çalışmaktadır. Buna ilaveten gümüş yüzük özellikle nişan yüzüğü kullanmanın erkekler için zaruri bir örf olduğu görüşünü savunmaktadır. Hayrettin Karaman’ın bu görüşünü özellikle Hanefî kaynaklarında zikredilen ipek ve altın hususunda verilmiş bazı münferit fetvalar ile Tecrîd-i Sarîh mütercimi Kâmil Miras’ın mezkûr eserinde serdettiği fetvasıyla temellendirdiği anlaşılmaktadır. Özellikle Karaman hocanın altın yüzük kullanımını umûmü’l-belvâ olan başka bir meseleye benzetmiş olması bazı eleştirilerilere sebep olmuştur. Ayrıca Hayrettin Karaman yüzük meselesini altınla işlemeli eşyalar hususundaki bir fetvaya kıyas yapmaktadır. Ali yardım, yüzüğün hükmü ile ilgili kaleme aldığı “İslâm’da Altın Yüzük Kullanımı” adlı eserinde nişan ve evlilik maksadıyla erkeklerin altın yüzük takmalarının mubah olabileceği görüşünü savunmaktadır. Ali Yardım öncelikle Necâşî’nin Hz. Peygamber’e altın bir yüzük gönderdiğini bunun da altın yüzüğün mubahlığına delil teşkil ettiğini belirtir. Onun iddiasına göre altın yüzük kullanmanın “haram” olduğunu gösteren “pek çok hadis” bulunduğu ileri sürülse de aslında bu konuda hemen hemen bütün meşhur hadis kitaplarının ittifakla kaydettiği tek bir hadis bulunmaktadır. Diğer bir husus da Ali Yardım, altın yüzükle ilgili rivayetlerin bir kısmında “kerih gördü, menetti, nehyetti” kelimelerinin geçtiğini söylerken bu yasak ifadelerinin harama delalet etmediğini ima etmeye çalışmaktadır. Yine Ali Yardım yasağa dair hadislerde “haram” ifadesinin sarih olarak geçmediğini dolayısıyla altın yüzük takmanın haram kılınamayacağını söylemektedir. Fakat onun bu iddiasının iki yönden yanlış olduğu anlaşılmıştır. Ali Yardım ayrıca Berâ b. Âzib’in rivayet ettiği şu hadisin bu meselede esas alındığını belirtir. “Hz. Peygamber bizim yedi şeyi yapmamızı emretti, yedi şeyi de yasakladı. Gümüş kap kullanmaktan, altın yüzük kullanmaktan nehyetti…” O bunun Buhârî’de on bir yerde zikredildiğini, hepsinin aynı tarikten geldiğini fakat bazılarının bu hadisi farklı tariklerden gelen bir rivayet olarak lanse ettiklerini söylemektedir. Bununla birlikte Diyanet İşleri Başkanlığı 1962’de erkeklerin nişan alameti olarak altın yüzük takabileceği yönünde fetva vermiştir.
In this article, the Fiqh debates raised about whether the golden ring (خاتم), which is almost as old as human history, can be worn by men, are examined. The Holy Prophet (pbuh), hijrah 6. in the year (627 AD) had a gold seal in the form of a ring inscribed “Muhammad Rasool Allah/ محمد رسول الله” written on it in order to use it in the letters he sent to invite the heads of state of the period to Islam. Later, when he forbade the gold ring to men, he used a silver seal instead. In the sources related to the topic, There are many forbidden Sunnah of the Prophet(pbuh) both oral and physical. However, there are rumors that some of the companions/sahabah wore gold rings until they died, while others abandoned wearing gold rings as a result of criticisms made to them. A third group of companions has two different narrations from them that wearing gold rings is both haram and mubah.
In our study, we tried to mention the narratives that say it is forbidden (haram) for men to wear gold rings. In our analysis of the rumors that prohibit the golden ring, it was found that the relevant hadiths reached the degree of tawatur, and on the contrary, the hadiths that see mubah remained weak in terms of number and attribution. We tried to present all of these narrations in a table with promissory notes and texts. Therefore, we did not feel the need to examine the degree of health of the rumors. However, some of the companions who are said to wear gold rings have rumors in the opposite direction, and some of them were at the age of a child at that time, other elements that confirm the view of majority of scholars. In general, scholars say that the companions who wear gold rings are either not aware of the haram provision or think that the ban on this issue is at the level of makruh. In the analysis part of the narrations, we had the opportunity to analyze two important narrations derived from both views in the context of hadith criteria. The determinations made in this section actually constitute the spinal part of the subject. Majority of scholars, including four sect leaders, agrees that it is forbidden for men to wear gold rings. But especially prominent names such as Kamil Miras, Hayrettin Karaman and Alī Yardım, one of the scientists of the last period, have suggested that wearing a gold ring for the purpose of engagement and omen may be mubah, based on some companions/sahabah practice and some case law. Kamil Miras bases the issue with the practices of the companions, but tries to reinforce it with some of the jurisprudence of Muhammad and al-Shafii. In addition, the silver ring suggests that it is an essential custom for men, especially for the use of an engagement ring. Hayrettin Karaman, on the other hand, bases his view on silk and gold, especially in Hanafi sources, and with the ijtihad of the translator of Tacrid-i Sarih Kamil Miras in his work. In particular, Karaman Hoxha likens the use of a gold ring to another issue that is Umûm al-Balwâ, which has been subjected to criticism. In addition, Hayrettin Karaman compares the ring issue to a fatwa on items embroidered with gold. Ali Yardım, in his work “The Use of Gold Rings in Islam”, which he wrote about the provision of the ring, argues that it may be fair for men to wear gold rings for the purpose of engagement and marriage.
Ali Yardım first of all says: A golden ring was sent to The Holy Prophet by Najashi which is evidence of the permissible of the gold ring. According to him, although it is suggested that there are “many Hadith” that show that using a gold ring is “haram”, in fact, there is only one hadith recorded by almost all famous hadith books in this regard. Another point is that Ali Yardım, in some of the rumors about the golden ring, "saw ugly (كره), banned(منع), and abrogated(نهى)" He tries to imply that these prohibition expressions do not signify haram while saying that his words have passed. Again, Ali Yardım says, in the hadiths regarding the prohibition, the term “haram” is not clearly mentioned, so wearing a gold ring cannot be prohibited. But it is understood that his claim is wrong in two ways. Ali Yardım also states that the following hadith narrated by Al-Baraʼ ibn ʽAzib is based on this issue. "The Holy Prophet ordered us to do seven things, and forbade seven things… forbade the use of silver pots and the use of gold rings." He says that it is mentioned eleven times in al-Bukhari, they all come from the same chain, but some have claimed that this hadith comes with a narration with a different chain.
However, the Presidency of Religious Affairs issued a fatwa in 1962 that men could wear gold rings as a sign of engagement.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Religious Studies |
Journal Section | Research Article |
Authors | |
Publication Date | June 30, 2021 |
Acceptance Date | June 21, 2021 |
Published in Issue | Year 2021Volume: 21 Issue: 1 |
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.