Öz
Farklı dinden olanlarla kurdukları ilişkideki tutumları, Müslümanların en çok önyargıyla karşılanan özelliklerinden biridir. Kimileri onları hoşgörü temsilcisi olarak tanımlarken, kimileri de inanç konusunda farklılığa asla tahammülü olmayan kimse-ler olarak görür. Açıkça söylemek gerekirse, teoride de, pratikte de her iki iddiaya malzeme olabilecek veriler mevcuttur. Önemli olan, bunlardan nasıl bir bütün oluş-turulacağıdır. Kur’an'ın farklı dine mensup kişilere yaklaşım tarzının temelinde, fark-lılığın kabulü ve buna bağlı olarak hayata dair tutumunu bireyin kendi özgür irade-siyle değiştirmesi için gerekli zemini hazırlama yatar. Güzel ve etkileyici üslupla dini anlatma, kutsalına hakaret etmeme, adalet-ten sapmama gibi ilkeler, ilişkinin normal zamanlarına dair esaslardandır. Ancak Kur’an’ın bağlılarına farklı inanç sahipleri konusunda çizdiği ufkun kıymeti, özellikle kriz zamanlarında uygulamaya konulacak ilkelerle barizleşmektedir. Savaşın en ha-raretli zamanında inanmayan birine eman verip yanına almayı ve o durumda bile dini anlatmak için fırsat yaratmayı emreden ayet, "koruma" refleksinin gücünü gösterir. Anlaşmayı ihlal eden bir grubu bile arkadan vurmayıp, önce anlaşmayı bozduğunu açıkça bildirme zorunluluğu ise, her durumda dürüst ve ilkeli davranma görevinin Müslümana yüklenmiş olmasının neticesidir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akçam, Taner, İslam ve Tolerans, I. İslam Düşüncesi Sempozyumu, Beyan Yayınları, İstanbul 1995.
- el-Begavî, Ebû Muhammed Muhyissünne Hüseyin b. Mes‘ud, Meâlimu’t-Tenzîl, I-IV, Dâru Tayyibe, Riyad 2006.
- el- Cassâs, Ebû Bekir Ahmed er- Râzî, Ahkâmu’l- Kur’an, Dâru’l-Fikir, I-III, Beyrut 1993.
- el-Cevherî, İsmail b. Muhammed, es-Sıhah Tâcu’l-Luğa ve Sıhahu’l-Arabiyye, Thk. Ahmed Abdulgafûr Attâr, Dâru’l-Kütübi’-Arabî, Kahire, 1956.
- Doğan, Mehmet, Büyük Türkçe Sözlük, İz Yayıncılık, İstanbul 1996.
- Esed, Muhammed, Kur’an Mesajı, I-III, Çev. Cahit Koytak, Ahmet Ertürk, İşaret Yayınları, İstanbul 1999.
- Fromm, Erich, Psikanaliz ve Din, çev. Elif Erten, Say Yayınları, İstanbul 2006.
- Güner, Osman, “Hz. Peygamber’in Ötekine Bakışı”, İslam ve Öteki, Editör: Cafer Sadık Yaran, Kaknüs Yayınları, İstanbul 2001.
- Hökelekli, Hayati, Din Psikolojisi, TDV Yayınları, Ankara 2003.
- İbn Fâris, Ebu’l-Huseyn Ahmed, Mucem el-Mekayıs Fi’l-Luga, Thk. Şihabuddin Ebû Amr, Dâru’l-Fikr, Beyrut, ty.
- İbn Kesîr, Tefsîru’l- Kur’ani’l- Azîm, I-IV, Dâru Tayyibe, Beyrut 2005.
- İbn Manzûr, Cemâleddin Muhammed, Lisanu’l-Arab, I-XV, Dâru Sâdır, Beyrut, ty.
- Köse, Ali, Neden İslam’ı Seçiyorlar?, İSAM Yayınları, İstanbul 1997.
- Köse, Saffet, Cihad Şiddete Referans Olabilir mi?, İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi, sayı:10, s.59-65.
- Kurtubî, Ebû Abdillah Muhammed b. Ahmed el-Ensârî, el-Câmiu li-Ahkâmi’l- Kur’ân, I-XX, Dâru İhyâi’t- Turâsi’l- Arabî, Beyrut 1964.
- Kutub, Seyyid, Fî Zılâli’l Kur’ân, I-VIII, Dâru İhyâut’-Turâsi’l-Arabî, I-VIII, 5. Baskı, Beyrut 1967.
- Okuyan, Mehmet, Ünver, Mustafa, “Kur’an Verilerine Göre “Öteki”nin Konumu”, İslam ve Öteki, Editör: Cafer Sadık Yaran, Kaknüs Yayınları, İstanbul 2001.
- Peker, Hüseyin, Din Psikolojisi, Çamlıca Yayınları, İstanbul 2003.
- er-Râzî, Fahreddin, Mefâtihu’l-Gayb, Dâru İhyâi’t- Turâsi’l- Arabî, I-XI, Beyrut 1997.
- es-Suyûtî, Abdurrahman Celâleddin, ed-Dürru’l- Mensûr fi’t-Tefsîr bi’l-Me’sûr, Mektebetu’l- Ca‘ferî, Tahran H. 1377.
- et-Taberî, Ebû Câ‘fer Muhammed b. Cerîr, Câmiu’l-Beyân an Te’vili’l-Kur’ân, I-XXX, Matbaatu Mustafa el-Bâbî el-Halebî, Kahire 1954.
- Yazır, Muhammed Hamdi, Hak Dini Kur’an Dili, I-X, Azim Dağıtım, İstanbul 1992.
- ez- Zemahşerî, Cârullah Ebî’l- Kasım Mahmud b. Ömer, el-Keşşaf an Hakâiki Ğavâmidi’t-Tenzîl ve Uyûni’l-Ekâvil fî Vücûhi’t-Te’vîl, I-IV, Thk: Muhammed Abdusselâm Şahin, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 1995.
Öz
The way making contact with non-Muslims is one of the features of Mus-lims which is mostly prejudged. While some people describe them as the represen-tatives of tolerance others consider them as intolerant people to differences about faith. Indeed, the data which can support both assertions exist theorically and practically. The important point is how to unite these data. The feelings of accep-tance as it is and protection lie behind the origins of the approach of Quran to fol-lowers of other religions. Beside the principles of calling religion in a good and influential manner and never insulting to other’s holly, especially, the verse that orders to take an un-believer under his protection in the course of a vehement warm and to seek an opportunity to tell religion even in that state shows the power of reflex of protec-tion. There is also an obligation that instead of double crossing, Muslims must an-nounce clearly that they have violated the agreement even others have broken the rules. This is a result of the fact that Muslim is responsible for treating honestly and in the direction of principles in any case.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akçam, Taner, İslam ve Tolerans, I. İslam Düşüncesi Sempozyumu, Beyan Yayınları, İstanbul 1995.
- el-Begavî, Ebû Muhammed Muhyissünne Hüseyin b. Mes‘ud, Meâlimu’t-Tenzîl, I-IV, Dâru Tayyibe, Riyad 2006.
- el- Cassâs, Ebû Bekir Ahmed er- Râzî, Ahkâmu’l- Kur’an, Dâru’l-Fikir, I-III, Beyrut 1993.
- el-Cevherî, İsmail b. Muhammed, es-Sıhah Tâcu’l-Luğa ve Sıhahu’l-Arabiyye, Thk. Ahmed Abdulgafûr Attâr, Dâru’l-Kütübi’-Arabî, Kahire, 1956.
- Doğan, Mehmet, Büyük Türkçe Sözlük, İz Yayıncılık, İstanbul 1996.
- Esed, Muhammed, Kur’an Mesajı, I-III, Çev. Cahit Koytak, Ahmet Ertürk, İşaret Yayınları, İstanbul 1999.
- Fromm, Erich, Psikanaliz ve Din, çev. Elif Erten, Say Yayınları, İstanbul 2006.
- Güner, Osman, “Hz. Peygamber’in Ötekine Bakışı”, İslam ve Öteki, Editör: Cafer Sadık Yaran, Kaknüs Yayınları, İstanbul 2001.
- Hökelekli, Hayati, Din Psikolojisi, TDV Yayınları, Ankara 2003.
- İbn Fâris, Ebu’l-Huseyn Ahmed, Mucem el-Mekayıs Fi’l-Luga, Thk. Şihabuddin Ebû Amr, Dâru’l-Fikr, Beyrut, ty.
- İbn Kesîr, Tefsîru’l- Kur’ani’l- Azîm, I-IV, Dâru Tayyibe, Beyrut 2005.
- İbn Manzûr, Cemâleddin Muhammed, Lisanu’l-Arab, I-XV, Dâru Sâdır, Beyrut, ty.
- Köse, Ali, Neden İslam’ı Seçiyorlar?, İSAM Yayınları, İstanbul 1997.
- Köse, Saffet, Cihad Şiddete Referans Olabilir mi?, İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi, sayı:10, s.59-65.
- Kurtubî, Ebû Abdillah Muhammed b. Ahmed el-Ensârî, el-Câmiu li-Ahkâmi’l- Kur’ân, I-XX, Dâru İhyâi’t- Turâsi’l- Arabî, Beyrut 1964.
- Kutub, Seyyid, Fî Zılâli’l Kur’ân, I-VIII, Dâru İhyâut’-Turâsi’l-Arabî, I-VIII, 5. Baskı, Beyrut 1967.
- Okuyan, Mehmet, Ünver, Mustafa, “Kur’an Verilerine Göre “Öteki”nin Konumu”, İslam ve Öteki, Editör: Cafer Sadık Yaran, Kaknüs Yayınları, İstanbul 2001.
- Peker, Hüseyin, Din Psikolojisi, Çamlıca Yayınları, İstanbul 2003.
- er-Râzî, Fahreddin, Mefâtihu’l-Gayb, Dâru İhyâi’t- Turâsi’l- Arabî, I-XI, Beyrut 1997.
- es-Suyûtî, Abdurrahman Celâleddin, ed-Dürru’l- Mensûr fi’t-Tefsîr bi’l-Me’sûr, Mektebetu’l- Ca‘ferî, Tahran H. 1377.
- et-Taberî, Ebû Câ‘fer Muhammed b. Cerîr, Câmiu’l-Beyân an Te’vili’l-Kur’ân, I-XXX, Matbaatu Mustafa el-Bâbî el-Halebî, Kahire 1954.
- Yazır, Muhammed Hamdi, Hak Dini Kur’an Dili, I-X, Azim Dağıtım, İstanbul 1992.
- ez- Zemahşerî, Cârullah Ebî’l- Kasım Mahmud b. Ömer, el-Keşşaf an Hakâiki Ğavâmidi’t-Tenzîl ve Uyûni’l-Ekâvil fî Vücûhi’t-Te’vîl, I-IV, Thk: Muhammed Abdusselâm Şahin, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 1995.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Din, Toplum ve Kültür Araştırmaları |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Mayıs 2009 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2009Cilt: 9 Sayı: 1 |
Bu eser Creative Commons Alıntı-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.