Öz
Piety, traditional-cultural values and science-occupation values constitute the focus of this study. By implementing a purposive and quota sampling procedures, a study sample of 1150 students from 15 Imam-Hatip high schools in Ankara was determined. The study employed a cross-sectional, correlational, and survey research designs. A piety scale, traditional-cultural values scale, and science-occupation values scale were used to collect data. The data were analyzed via the Statistical Package for Social Science software. Factor analysis, internal con-sistency, t-test, ANOVA, Pearson’s correlation, stepwise and simple linear regression analyzes were employed to evaluate the findings. Firstly the reliability and validity of the scales and the distribution of arithmetic scores of the survey items are presented. Following this, it was investigated whether the participants’ tendency of piousness and their perception levels to-wards social values differ by various factors. Furthermore, the influence of piousness on tradi-tional-cultural and science-occupation values and the influence of traditional-cultural values on science-occupation values were investigated. The study findings revealed the influence of various social parameters on the sense of piety and social values of the students.
Anahtar Kelimeler
Sociology of Religion Religiousness Social Values Piety Imam-Hatip High School Culture
Kaynakça
- Akarsu, Bedia. Çağdaş Felsefe. İstanbul: İnkılâp Kitabevi, Genişletilmiş 7. Baskı, 1994.
- Ankara İl Milli Eğitim Müdürlüğü (MEB), “Eğitim İstatistikleri”. Erişim 10 Ekim 2018. http://ankara.meb.gov.tr/www/egitim-istatistikleri/icerik/24
- Aron, Raymond. Sosyolojik Düşüncenin Evreleri. çev. Korkmaz Alemdar. Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 1986.
- Arslanoğlu, İbrahim. Bilimsel Yöntem ve Araştırma Teknikleri. Ankara: Gazi Kitabevi, 2016.
- Ayten, Ali. Prososyal Davranışlarda Dindarlık ve Empatinin Rolü. İstanbul: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2009.
- Göka, Erol vd. Önce Söz Vardı. Ankara: Vadi Yayınları, 1996.
- Bolat, Yavuz. “Bir Değer Ölçme Aracı: Çok Boyutlu Sosyal Değerler Ölçeği”. Turkish Journal of Education 2/4 (October, 2013), 13-27.
- Borowik, Irena vd. Religion and Patterns of Social Transformation. Zagrep: Institude For Social Research, 2004.
- Esmer, Yılmaz. Avrupa ve Türkiye Değerler Araştırması. İstanbul: Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırma Ortak Komitesi, 2002.
- Gürbüz, Sait - Şahin, Faruk. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları, 4. Basım, 2017.
- Karasar, Niyazi. Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları, 9. Basım, 1999.
- Kavun, Yusuf. Ergenlerde Dindarlık ve İnsani Değerler. Konya: Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2016.
- Sönmez, Özlem Altunsu. “Dindarlığın Ölçülebilirliği Üzerine Geliştirilen Dindarlık Ölçekleri”. SEFAD 36 (2016), 557-578.
- Schwartz, Shalom H. – Bilsky, Wolfgang. “Toward A Universal Psychological Structure of Human Values”. Journal of Personality and Social Psychology 53/3 (1987), 550-562.
- Uysal, Veysel. “İslâmî Dindarlık Ölçeği Üzerine Bir Pilot Çalışma”. İslâmî Araştırmalar Dergisi 8/3-4 (Autumn, 1995), 263-271.
- WVS, World Values Survey. “Who we are”. Erişim 5 Kasım 2019. http://www.worldvaluessurvey.org/WVSContents.jsp
Dindarlık ve Toplumsal Değerler: İmam Hatip Lisesi Öğrencileri Üzerine Görgül Bir Çalışma (Ankara Örneği)
Öz
Dindarlık, geleneksel-kültürel değerler ve bilim-iş değerleri bu çalışmanın odak noktasını oluşturmaktadır. Amaçlı ve kota örnekleme prosedürleri uygulanarak Ankara'da 15 İmam-Hatip Lisesindeki 1150 öğrenciden oluşan bir çalışma örneği belirlenmiştir. Araştırmada kesit-sel ve ilişkisel tarama modeli ve anket tekniğinden yararlanılmıştır. Dindarlık ölçeği, gelenek-sel-kültürel değerler ölçeği ve bilim-iş değerleri ölçeği kullanılmıştır. Veriler Statistical Package for Social Science (SPSS) programı yardımıyla analiz edilmiştir. Bulguların değerlendirilme-sinde, faktör ve iç tutarlılık, t-test, ANOVA, Pearson Korelâsyon, aşamalı ve basit doğrusal Regresyon analiz teknikleri kullanılmıştır. Öncelikle ölçeklerin geçerlilik ve güvenilirliğine ait bulgulara ve ölçekteki maddelerin aritmetik ortalamalarının dağılımına yer verilmiştir. Daha sonra araştırma grubunun dindarlık eğilimleri ve toplumsal değerlere yönelik algı düzeylerinde çeşitli faktörler açısından anlamlı farklılaşmalar olup olmadığı incelenmiş, ayrıca, dindarlığın geleneksel-kültürel ve bilim-iş değerleri üzerindeki etkisi ve geleneksel-kültürel değerlerin bi-lim-iş değerleri üzerindeki rolü irdelenmiştir. Araştırma sonuçları, öğrencilerin dindarlık ve toplumsal değerler algısı üzerinde çeşitli toplumsal parametrelerin etkisini ortaya koymuştur.
Anahtar Kelimeler
Din Sosyolojisi Dindarlık Toplumsal Değerler İmam Hatip Lisesi Kültür
Kaynakça
- Akarsu, Bedia. Çağdaş Felsefe. İstanbul: İnkılâp Kitabevi, Genişletilmiş 7. Baskı, 1994.
- Ankara İl Milli Eğitim Müdürlüğü (MEB), “Eğitim İstatistikleri”. Erişim 10 Ekim 2018. http://ankara.meb.gov.tr/www/egitim-istatistikleri/icerik/24
- Aron, Raymond. Sosyolojik Düşüncenin Evreleri. çev. Korkmaz Alemdar. Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 1986.
- Arslanoğlu, İbrahim. Bilimsel Yöntem ve Araştırma Teknikleri. Ankara: Gazi Kitabevi, 2016.
- Ayten, Ali. Prososyal Davranışlarda Dindarlık ve Empatinin Rolü. İstanbul: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2009.
- Göka, Erol vd. Önce Söz Vardı. Ankara: Vadi Yayınları, 1996.
- Bolat, Yavuz. “Bir Değer Ölçme Aracı: Çok Boyutlu Sosyal Değerler Ölçeği”. Turkish Journal of Education 2/4 (October, 2013), 13-27.
- Borowik, Irena vd. Religion and Patterns of Social Transformation. Zagrep: Institude For Social Research, 2004.
- Esmer, Yılmaz. Avrupa ve Türkiye Değerler Araştırması. İstanbul: Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırma Ortak Komitesi, 2002.
- Gürbüz, Sait - Şahin, Faruk. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları, 4. Basım, 2017.
- Karasar, Niyazi. Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları, 9. Basım, 1999.
- Kavun, Yusuf. Ergenlerde Dindarlık ve İnsani Değerler. Konya: Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2016.
- Sönmez, Özlem Altunsu. “Dindarlığın Ölçülebilirliği Üzerine Geliştirilen Dindarlık Ölçekleri”. SEFAD 36 (2016), 557-578.
- Schwartz, Shalom H. – Bilsky, Wolfgang. “Toward A Universal Psychological Structure of Human Values”. Journal of Personality and Social Psychology 53/3 (1987), 550-562.
- Uysal, Veysel. “İslâmî Dindarlık Ölçeği Üzerine Bir Pilot Çalışma”. İslâmî Araştırmalar Dergisi 8/3-4 (Autumn, 1995), 263-271.
- WVS, World Values Survey. “Who we are”. Erişim 5 Kasım 2019. http://www.worldvaluessurvey.org/WVSContents.jsp
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Din Araştırmaları |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2020 |
| Kabul Tarihi | 1 Mayıs 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020Cilt: 20 Sayı: 1 |
Cited By
Üniversite Öğrencilerinde Manevi-İnsani Değerler ve Dindarlık İlişkisi
Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
https://doi.org/10.17120/omuifd.891300
Ortaöğretim Öğrencilerinde Sosyal Değerler ve Dindarlık İlişkisi
Journal of Analytic Divinity
https://doi.org/10.46595/jad.1190175
Bu eser Creative Commons Alıntı-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.