Ashʿarism is a sect with important representatives in Islamic thought. Immediately after the formation period, it was represented by important thinkers in different parts of the Islamic geography. One of the most important factors for Ashʿarism, which became an important representative of the Ahl al-Sunnah in a short time, to have attracted supporters is that Mâlikî faqihs in Baghdad adopted Ash’ari views. The fact that Baqillani was also Mâlikî and that he was accepted as an important theorist of the Ash’ari tradition also accelerated this process. Thus, with the support of Mâlikî scholars, Ashʿarism spread rapidly especially in the North and West Africa, where Mâlikî fiqh is in great demand. In addition to this, beginning from the first period of Ash’arism, many books in varying volumes have been written in the region regarding Ash’ari kalam. By the seventeenth century, al-Laqani, who was one of the most important scholars of the period and who lived in Egypt, had authored a work written in poem named Jawharat al-Tawhid in accordance with the Ash’ari tradition so that the beginners could easily learn Ilm al-Kalam. The work, which has gained great reputation since the day it was written, has been the subject to many commentary studies by many scholars, al-Laqānī being in the first place. This study aimed to introduce the main topics addressed by Jawharat al-Tawhid, from which we can see the course of Ashʿarism in the region, and the works done about it.
Kalām Jawharat al-Tawḥīd al-Laqānī Ashʿarism North and West Africa
Eşʿarîlîk İslam düşüncesinde önemli temsilcileri bulunan bir mezheptir. Teşekkül döneminin hemen ardından İslam coğrafyasının farklı bölgelerinde önemli düşünürler ile temsil edilmiştir. Kısa zaman içerisinde Ehl-i Sünnet’in önemli bir temsilcisi haline gelen Eşʿarîliğin bu süreç içerisinde taraftar kazanmasının en önemli faktörlerinden biri, Bağdat’taki Mâlikî fakihlerin Eşʿarî görüşleri benimsemiş olmasıdır. Özellikle Eşʿarî geleneğin önemli bir teorisyeni olarak kabul edilen Bâkıllânî’nin de Mâlikî olması bu süreci hızlandırmıştır. Böylece Mâlikî fakihlerin desteğini temin eden Eşʿarîlik özellikle Mâlikî fıkhının revaçta olduğu Kuzey ve Batı Afrika coğrafyasında hızla yayılmıştır. Bununla birlikte ilk dönemden itibaren bölgede Eş’arî kelamına dair irili ufaklı birçok eser telif edilmiştir. On yedinci yüzyıla gelindiğinde dönemin önemli Mâlikî âlimlerinden olan ve Mısır’da yaşayan el-Leḳānî, ilim tahsiline yeni başlayanların kelam ilmini kolayca öğrenebilmesi için Eşʿarî geleneğe uygun şekilde Cevheretü’t-tevḥîd adlı manzum bir eser telif etmiştir. Yazıldığı günden itibaren büyük bir itibar gören eser başta müellifin kendi şerhi olmak üzere günümüze kadar birçok âlimin şerh çalışmasına konu olmuştur. Bu çalışma, Eşʿarîliğin bölgedeki seyrini kendi üzerinden görebileceğimiz Cevheretü’t-tevḥîd’in ele aldığı temel konuları ve hakkında yapılmış çalışmaları tanıtmayı hedeflemiştir.
Kelâm Cevheretü’t-tevḥîd el-Leḳānî Eşʿarîlik Kuzey ve Batı Afrika’da Sünnilik
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Din Araştırmaları |
Bölüm | Araştırma Makalesi |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2020 |
Kabul Tarihi | 13 Haziran 2020 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020Cilt: 20 Sayı: 1 |
Bu eser Creative Commons Alıntı-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.